نقش تغذيه در بيماری کبد چرب غيرالکلی

نقش تغذيه در بيماری کبد چرب غيرالکلی

فرمت: pdf  تعداد صفحات:7

اهداف آموزشی

از خوانندگان انتظار می رود که پس از مطالعه اين مقاله بتوانند:

1. بيماری کبد چرب غيرالکلی را تعريف کنند.
2. عوامل خطر بروز بيماری کبد چرب غيرالکلی را توضيح دهند.
3. برخی عوامل تغذيه ای موثر در بيماری کبد چرب غيرالکلی را بيان کنند.
4. نقش فعاليت جسمانی در بيماری کبد چرب غيرالکلی را توضيح دهند.

خلاصه

بيماری کبد چرب غيرالکلی يک بيماری مزمن کبدی است که دامنه گستردهای از علايم بالينی (از کبد چرب بدون علامت تا التهاب شديد کبد به همراه فيبروز و گاهی سيروز) را در برميگيرد. چاقی، افزايش قند خون، ديابت نوع دو و افزايش چربی خون از جمله مهمترين علل بروز کبد چرب غير الکلی هستند. در برخی مطالعات بين بروز اين بيماری با دريافت زياد چربي های اشباع ياکربوهيدراتها ارتباط مشاهده شده است. به نظر ميرسد که تغيير ترکيب غذايی بدون اينکه لزومًا تغييری در محتوای کالری رژيم غذايی ايجاد کند، بتواند يک روش درمانی برای اين بيماران ارايه دهد که جايگزين آسانتری برای درمان اين بيماران محسوب شود.به همين دليل تعيين ارتباط بين بعضی مواد مغذی و ترکيبات موجود در رژيم غذايی با بيماری کبد چرب بسيار اهميت دارد. مطالعات مختلف نشان داده اند که در بيماران مبتلا به بيماری کبد چرب غيرالکلی کاهش وزن و رعايت يک رژيم غذايی مناسب (کاهش ميزان دريافت منابع غذايی حاوی اسيدهای چرب اشباع، اسيدهای چرب ترانس، کربوهيدراتهای ساده، کلسترول و افزايش مصرف منابع غذايی حاوی اسيدهای چرب چندباندی غيراشباع و اسيدهای چرب با يک باند غيراشباع) به همراه فعاليت بدنی يکی از مناسبترين روشهای درمانی است.

مقدمه

بيماری کبد چرب يک بيماری قابل برگشت است که به دليل تجمع مقادير زياد چربی (تري گليسريد) در سلول های کبدبه وجود می آيد. در اين بيماری معمولاً بيشتر از ۵% وزن کبد را چربی تشکيل مي دهد [۱]. کبد چرب غيرالکلی که درفقدان مصرف الکل ايجاد می شود، به عنوان يک مشکل عمده مرتبط با سلامت شناخته شده است. در حقيقت بيماری کبد چرب غيرالکلی يک بيماری مزمن کبدی است که دامنه گسترده ای از علايم بالينی (از کبد چرب بدون علامت تا التهاب شديد کبد به همراه فيبروز و گاهی سيروز) را در برمی گيرد. در اين بيماران مقاومت به انسولين و بيماری های قلبی و عروقی نيز از شيوع بالايی برخوردار است[۲].به وسيله سونوگرافی و (MRI (Magnetic Resonance Imagingمی توان کبد چرب غيرالکلی را تشخيص داد. دراين بيماری همچنين ميزان آنزيم های کبدی (آلانين آمينوترانسفراز و اسپارتات آمينو ترانسفراز) افزايش می يابد[۳].

شيوع بيماري کبد غيرالکلی

بيماری کبد چرب غيرالکلی در ايالات متحده شمالی و جنوبی،استراليا و نيوزلند، خاورميانه و اروپا از شيوع بالايی برخورداراست که اين ميزان بين ۱۰ تا ۲۴ % متغير است [۳]. حدود۲۰تا ۳۰ % بزرگسالان در کشورهای پيشرفته دچار افزايش تجمع چربی در کبد هستند[6،5،4]که نيمی از اين افراد مبتلا به ديابت بوده و حدود ۸۰ % آنها دچار چاقی متوسط و شديدهستند[8،7،6]در مطالعات انجام شده در ايران، شيوع بيماری کبد چرب غيرالکلی بين2/04تا 2/9%گزارش شده است[11،10،9].

عوامل خطر بروز بيماری کبد چرب غيرالکلی

چاقی، افزايش قند خون، ديابت نوع دو و افزايش چربی خون از جمله مهم ترين علل بروز کبد چرب غيرالکلی هستند[13،12]. مطالعات نشان داده اند که بيشتر از ۷۵ % افراد چاق مبتلابه اين بيماری هستند[14].از جمله ديگر عوامل خطر اين بيماری می توان به افزايش سن، سابقه خانوادگی، سوء تغذيه،کاهش وزن شديد، داروها (مانند گلوکوکورتيکوئيدها ومتوترکسات) و برخی بيماری ها (نظير بيماری التهابی روده) اشاره کرد[15].در برخی مطالعات بين بروز اين بيماری بادريافت زياد چربی های اشباع يا کربوهيدرات ها ارتباط مشاهده شده است[17،16]تعداد فزاينده ای از بيماران مبتلا به کبد چرب دارای وزن نرمالی هستند، اگرچه اين بيماران ممکن است چاقی شکمی و مقاومت به انسولين داشته باشند. مطالعات نشان داده اند که رژيم غذايی اين گروه از بيماران يک رژيم غذايی ناسالم است[19،18]

نکات تغذيه ای بيماری کبد چرب غيرالکلی

ازآنجايی که بی خطربودن و همچنين موثربودن درمان دارويی در اين بيماران قطعی نيست و به دليل اينکه چاقی در ارتباط قوی با ابتلا به اين بيماری است، بنابراين تغييرات سبک زندگی اولين و مهم ترين روش درمانی در اين بيماری محسوب می شود. کاهش تدريجی وزن و افزايش فعاليت بدنی روش درمانی معمول بيماری کبد چرب غيرالکلی هستند و استفاده از اين روش های درمانی منجر به بهبود آنزيم های کبدی، کاهش تجمع چربی در کبد و در بعضی موارد کاهش درجه التهاب و فيبروز کبد می شود[24،23،22،21،20]به دليل اينکه کاهش وزن و حفظ وزن کاهش يافته به مدت طولانی مشکل است[25]لذا به نظر می رسدکه تغيير ترکيب غذايی بدون اينکه لزوماً تغييری در محتوای کالری رژيم غذايی ايجاد کند، بتواند يک روش درمانی برای اين بيماران ارايه دهد که جايگزين آسانتری برای درمان اين بيماران محسوب شود[26]به همين دليل تعيين ارتباط بين بعضی مواد مغذی و ترکيبات موجود در رژيم غذايی بابيماری کبد چرب بسيار اهميت دارد. در اين مقاله تاثيرترکيب رژيم غذايی، کاهش وزن و فعاليت بدنی بر کبد چرب مورد بحث قرار می گيرند.

ترکيب رژيم غذايی

۱_ مقدار و نوع چربی مصرفی

سه منبع عمده برای ذخيره تری گليسريد در کبد وجود دارد:سنتز از ذخاير چربی بدن، سنتز چربی در داخل کبد و چربی موجود در رژيم غذايی. در مرحله بعد از جذب غذا، مقدار قابل ملاحظه ای اسيد چرب به وسيله کبد برداشت می شود. دربيماران مبتلا به کبد چرب، ميزان برداشت تری گليسريدهای غذايی توسط کبد بيشتر از افراد سالم و ترشح(Very Low Density Lipoprotein)VLDL توسط کبد اين افراد، کمتر از افراد سالم است که اين امر می تواند منجر به وخيم ترشدن بيماری  شود[16]رعايت رژيم غذايی کم چرب (۱۶ % کالری از چربی) نسبت به رژيم غذايی پرچرب ( ۵۶% کالری از چربی) ميزان چربی موجود در کبد را کاهش می دهد که اين تغيير حتی بدون کاهش وزن نيز رخ می دهد[27]مطالعات نشان داده اند که رژيم غذايی اين بيماران حاوی مقادير زيادی چربی های اشباع و کلسترول است درحالی که چربی های غيراشباع کمی دارد[16].

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

راهنمای کشوری تغذیه برای برنامه پزشک خانواده

راهنمای کشوری تغذیه برای برنامه پزشک خانواده

فرمت: pdf  تعداد صفحات:116

پیشگفتار

مقدمه

فصل اول:تغذیه جامعه

1.امنیت و ایمنی غذایی

2.معرفی هرم غذایی

3.ارزیابی نمایه توده بدنی

• لاغری
• اضافه وزن وچاقی

4.تغذیه درمراکز غذاخوری

5.تغذیه در بحران

6.بوفه مدارس

7.اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی:

• نان
• روغن
• لبنیات
• نمک
• نوشیدنی ها
• تخم مرغ

8.ریزمغذی ها(مکمل ها، غنی سازی، مکمل یاری و … و توصیه های تغذیه ای کاربردی)

• ید
• آهن
• کلسیم
• روي
• ویتامینA
• ویتامینD

فصل دوم: تغذیه گروههای سنی

• تغذیه کودکان زیر 5 سال
• تغذیه در سنین نوجوانی، جوانی و مدرسه
• تغذیه دوران بارداری و شیردهی
• تغذیه دوران میانسالی
• تغذیه دوران سالمندی

فصل سوم: تغذیه در بیماریهای غیرواگیرشایع

• سندرم متابولیک(Metabolic syndrome)
• بیماري های قلبی و فشار خون بالا(Cardiovascular Diseases)
• هایپر لیپیدمی(Hyperlipidemia)
• دیابت(Diabetes Mellitus)
• کم کاری تیروئید(Hypothyroidism)
• پوکی استخوان(Osteoporosis)
• آرتروز(Osteoarthritis)
• سرطان پروستات(Prostate Cancer)
• سرطان پستان(Breast Cancer)
• سرطان کولورکتال(Colorectal Cancer)
• سرطان پوست(Skin Cancer )
• افسردگی(Depression)
• سکته مغزی به علت فشار خون بالا(CVA)
• پنومونی و آنفلوآنزا(Pneumonia & Influenza)
• آنمی فقر آهن(Iron Deficiency Anemia)
• هیپرتروفی پروستات(Benign Prostate Hypertrophy – BPH)
• زخم معده(Peptic Ulcer)
• سندرم روده تحریک پذیر(Inflammatory Bowel Syndrome – IBS)
• بیماری فیبروکیستیک پستان(Fibrocystic Diseases)

مقدمه

مناسب ترین استراتژی اجرای برنامه بیمه سلامت در قالب نظام ارجاع، برنامه پزشک خانواده است. در این برنامه،پزشک عمومی و تیم وی مسوولیت کامل سلامت افراد و خانوارهای تحت پوشش خود را بعهده داشته و پس ازارجاع فرد به سطوح تخصصی، مسوولیت پیگیری سرنوشت وی را نیز بعهده دارند. این برنامه با هدف تحقق عدالت در سلامت، ارائه خدمات سلامت بصورت تیمی و در قالب نظام ارجاع، جلب مشارکت سایر بخش های توسعه و هم چنین مردم در ارتقاء سلامت و درنهایت بهبود شیوه زندگی مردم به اجرا درامده است.

ارائه خدمات مشاوره تغذیه و رژیم درمانی دربرنامه پزشک خانواده جایگاه ویژه ای دارد. این خدمات در هر یک ازسطوح ابتدایی، پیشگیری، درمان و بازتوانی بیماریها از طریق ارزیابی وضع تغذیه، بررسی سابقه پزشکی و مصاحبه بابیمار، بررسی علایم بالینی و یافته های آزمایشگاهی، اندازه گیريهای آنتروپومتری، ثبت علایم حیاتی و برآوردنیازهای تغذیه ای و توصیه های تغذیه ای برای افراد سالم، گروه های خاص و گروه های آسیب پذیر شامل کودکان،نوجوانان، زنان باردار و شیرده، سالمندان و بیماران ارائه می شود.

در این کتاب توانمند سازی تیم سلامت برای ارائه آموزش تغذیه و ارائه توصیه های کاربردی تغذیه ای به مراجعه کنندگان مد نظر قرار گرفته است. درعین حال به منظور استاندارد سازی و ایجاد هماهنگی درارئه خدمات مشاوره تغذیه ورژیم درمانی برای موارد ارجاعی از سوی پزشک خانواده به متخصصین تغذیه به گونه ای که خدمات تخصصی تر مشاوره تغذیه ورژیم درمانی را براساس نوع بیماری و مشکل تغذیه ای خود دریافت نمایند می تواندمورد استفاده کارشناسان تغذیه همکار در تیم سلامت قرارگیرد. اعضای تیم سلامت با بهره گیری از مطالب این مجموعه می توانند در امر ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه که محور اساسی سلامت جامعه می باشد گام های موثری بردارند.

امنیت غذا و تغذیه

در کنفرانس جهانی غذا 1974 تامین امنیت غذایی جهان عمدتاً در گروی افزایش تولید وعرضه غذا دیده می شد وبرای اولین بار تامین غذای کافی به عنوان یک “حق انسانی” مطرح شده است .در یک دهه بعد، بانک جهانی مقوله امنیت غذایی  را”دسترسی همه افراد جامعه در تمام اوقات به غذای کافی برای داشتن زندگی سالم و فعال“ تعریف کرد و در نشست جهانی غذا در1996دسترسی آسان به غذای سالم، کافی و مقوی که نیاز های غذایی یک انسان سالم و فعال را به طور مستمر برآورده گردد مورد تاکید قرار گرفت. بدیهی است، دسترسی به غذای کافی مستلزم توانمندی اقتصادی ودسترسی فیزیکی است .

امنیت تغذیه ای(Nutrition Security)استفاده فیزیولوژیک و مصرف مقادیر مناسبی از غذای سالم و مغذی توسط همه افراد خانواده برای داشتن یک زندگی فعال، مولد و سالم است. نا امنی تغذیه ای بر اساس عدم پیروی ازالگوی غذایی مطلوب و کافی تعریف می شود. هدف از تأمین غذای مطلوب و کافی تنها رفع گرسنگی آشکار(سیری شکمی) نیست بلکه تامین نیازهای سلولی به مواد مغذی یعنی رفع گرسنگی پنهان رانیز دربر دارد(سیری سلولی).

در تعریف امنیت غذایی سه مقوله« پایداری در دریافت غذا » و « دسترسی به غذا » ،« موجود بودن غذا »محورهای اصلی هستند. در این اجلاس اکثر کشورها از جمله ایران متعد به کاهش میزان گرسنگی به میزان 50 % تا سال 2015 شدند. علی رغم تعهدات جهانی مبنی بر تامین امنیت غذایی، همچنان بیش از800 میلیون انسان از گرسنگی مزمن رنج میبرند و متاسفانه از سال 2006 این روند سیری صعودی داشته است. علل ناامنی غذایی ابعاد وسیعی از پدیده هایی نظیر قحطی، بی ثباتی در عرضه غذا، فقر،بیکاری، تورم اقتصادی، بیسوادی، ناآگاهی های تغذیه ای، حوادث، خشکسالی، سایر بلایا را در بر می گیرد. گرسنگی و بیماری از عواقب ناامنی غذایی در کوتاه مدت است ولی درطولانی مدت جمعیت به تدریج از توانایی های خود محروم شده و نمی تواند سهمی را در آموزش، اقتصاد و تولید داشته باشد.برخورد منطقی و رفع پایدار مشکل ناامنی غذایی نیازمند توجه به دلایل پایه ای آن نظیر زیرساخت های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و انتخاب استراتژی های مداخلاتی چند بخشی با مشارکت کلیه بخش های تاثیر گذار در سطوح ملی و محلی است.

نا امنی تغذیه ای بر اساس عدم پیروی از الگوی غذایی مطلوب و کافی تعریف می شود. هدف از تأمین غذای مطلوب و کافی تنها رفع گرسنگی آشکار(سیری شکمی) نیست بلکه تامین نیازهاي سلولی به مواد مغذی یعنی رفع گرسنگی پنهان رانیز دربر دارد(سیری سلولی). در تعیین الگوهای غذایی مطلوب و کافی، علاوه بر میزان انرژی دریافتی، میزان دریافت مواد مغذی کلیدی نیزدر نظر گرفته می شود. لذا توجه به اینکه انسان با انرژی احساس سیری میکند، تأمین انرژی را به تنهایی به عنوان شاخص سیری شکمی و تأمین انرژی همراه با مواد مغذی کلیدی را به عنوان شاخص سیری سلولی نام نهاده اند.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

مراقبت پیامدهای نامطلوب ایمن سازی

مراقبت پیامدهای نامطلوب ایمن سازی

فرمت: pdf  تعداد صفحات:180

مقدمه

بخش اول

آشنايی با واكسن های عمده مورد استفاده در كشور

توصيه های عمومی در واكسيناسيون

1_بررسی موقعيت های خاص

2_غربالگری در زمان واكسيناسيون

3_اقدامات پس از واكسيناسيون

واكسن آنفلوانزا

واكسن اوريون

واكسن ديفتری

واكسن سرخجه

واكسن سرخك

واكسن سل(BCG)

واكسن سياه سرفه

واكسن فلج اطفال

واكسن كزاز

واكسن مننگوكوك

واكسن هاری

واكسن هپاتيت ب

واكسن هموفيلوس آنفلوانزا تيپb

بخش دوم

نظام مراقبت پيامدهای نامطلوب ايمن سازی(AEFI)

1_طبقه بندی پيامدهای نامطلوب ايمن سازی(AEFIs)

2_تعاريف

3_بررسي موارد AEFI

4_پاسخ بهAEFIs

5_ارزيابی سيستم مراقبت سلامت ايمن سازی

6_نحوه گزارش دهی در نظام مراقبتAEFI

نحوه تكميل فرم شماره يك

نحوه تكميل فرم شماره دو

نحوه تكميل فرم شماره سه

7_وظايف كاركنان در نظام مراقبت پيامدهای نامطلوب ايمن سازی بر حسب سطح ارائه دهنده خدمت(SOP)

الگوريتم واكنش های موضعی شديد

علائم اختصاری

منابع

مقدمه

هدف ايمن سازی،حفاظت فرد و جامعه در برابر بيماری های قابل پيشگيری با واكسن است.گرچه واكسن های مورد استفاده از نظر ميزان اثربخشی،بسيار مورد اطمينان هستند و عوارض جانبی آنها ناچيز است اما به طور كلی هيچ واكسنی عاری از عوارض جانبی نيست.افرادی كه واكسن را دريافت ميكنند ممكن است دچار عوارض جانبی خفيف ناشی از مصرف آن شوندو يا در موارد نادر،با عوارض شديد و حتی تهديدكننده زندگی،مواجه شوند.اين واكنش هادر بعضی مواقع حاصل اثرات خود واكسن هستند و در بعضی ديگر به دليل خطا در نحوه نگهداری و يا تجويز واكسن اتفاق می افتند.به هرحال،علت هرچه باشد،هرگاه واكنش نامطلوبی متعاقب ايمن سازی بروز نمايد،باعث نگرانی مردم می شود تا جايی كه ممكن است از نوبت بعدی ايمن سازی كودكان خود،صرف نظر كنند.بايد در نظر داشت چنانچه كودكان،واكسن های خود را به موقع دريافت ننمايند،احتمال ابتلا به بيماری،عدم مصونيت و مرگ و مير در آنها بسيار زياد خواهد بود.نكته مهم ديگر در رابطه با عدم استقبال از برنامه واكسيناسيون، حتی اگرتوسط يك فرد باشد،خطر بروزهمه گيری بيماری و تهديد برنامه های ريشه كنی و حذف بيماری های قابل پيشگيری با واكسن دركلان است.برای افزايش پذيرش ايمن سازی و بالابردن كيفيت خدمات،بايد مراقبت ازپيامدهای نامطلوب ايمن سازی به عنوان بخشی تلفيقی در برنامه های ايمن سازی،منظورگردد.

توصيه های عمومی در واكسيناسيون

1.بررسی موقعيت های خاص

• واكسيناسيون در حاملگی

_به علت احتمال انتقال ويروس به جنين،واكسن های ويروسی زنده مثل MMR(اوريون،سرخك و سرخجه)،آبله مرغان و واكسن زنده ضعيف شده(live attenuated)آنفلوانزا منع مصرف دارند.البته تنها واكسن آبله (smallpox) كه قبلا در برنامه های ايمن سازی استفاده می شد قطعاً سبب آسيب جنينی می گرديد ولی در بقيه واكسن ها اين احتمال از نظرتئوريك وجود دارد.

_واكسن های غيرفعال(inactivated)چون قدرت تكثير ندارند،نميتوانند به جنين آسيبی برسانند.در مجموع اين واكسن ها در مواردی كه انديكاسيون آن وجود داشته باشد ميتوانند تجويز شوند.در بين اين واكسن ها،تزريق واكسن ويروس پاپيلومای انسانی (HPV) در زمان حاملگی ممنوع است.

_فرم غيرفعال واكسن آنفلوانزای فصلی در زمان بارداری مشكلی ايجاد نمی كند.

_خانم هايی كه در سن باروری هستند پس از تزريق MMR تا يك ماه نبايد حامله شوند.

_واكسن های دوگانه بزرگسال (Td) و TdaP(حاوی نوع بدون سلول سياه سرفه)در حاملگی ممنوع نيستند و بهترين زمان سه ماهه دوم يا سوم بارداری است.در صورت موجود بودن،واكسن TdaP نسبت به Td ارجح می باشد زيرا سياه سرفه را هم پوشش می دهد.

• نقص ايمنی

_در موارد نقص ايمنی استفاده از واكسن های ويروسی زنده ممنوع بوده و در اين افراد فقط واكسن های ويروسی غيرفعال می توانند بكار رود.اگر چه پاسخهای ايمنی نسبت به واكسيناسيون در اين افراد بعلت نقايص ايمنی از افراد عادی كمتر است و ممكن است ايمنی مناسبی را پس از دريافت واكسن نداشته باشند ولی به علت احتمال بالای عوارض ابتلا به عفونت ها در اين افراد،به كمك واكسيناسيون می توان از خطرات بيماری های قابل پيشگيری با واكسن(مانند آنفلوانزا، عفونتهای پنوموكوكی و مننگوكوكی شديد،عفونتهای هموفيلوس آنفلوانزای تيپ b وهپاتيت(B)جلوگيری كرد.

_اگر چه بيماران با نقص ايمنی مادرزادی،لوسمی،لنفوم و يا بدخيمی های منتشر نبايدواكسن های ويروسی زنده دريافت كنند، ولی در صورتی كه افرادی كه با آنها در يك محل زندگی می كنند،واكسن های MMR ،آبله مرغان،روتاويروس و واكسن زنده ضعيف شده آنفلوانزا دريافت كرده باشند،اشكالی پيش نمی آيد.

_برای بيماران مبتلا به سرطان كه تحت شيمی درمانی هستند و يا راديوتراپی می شوند،واكسن های ويروسی زنده ممنوع هستند و حداقل تا 3 ماه پس از قطع يا پايان درمان نبايد ازاين واكسن ها استفاده كنند.

_در افرادی كه تحت درمان با دزهای بالای كورتيكواستروئی دها(بيش از 20 ميلی گرم روزانه و يا بيش از 2 ميلی گرم بازای هر كيلوگرم وزن بدن پردنيزون روزانه به مدت 14 روز و يابيشتر )واكسن های ويروسی زنده ممنوع هستند.استروئيدهای استنشاقی كه برای آسم بكارمی روند،مشكلی نداشته و اين بيماران می توانند از واكسن های ويروسی زنده استفاده كنند.استروئيدهای استنشاقی كه برای آسم بكارمی روند،مشكلی نداشته و اين بيماران می توانند از واكسن های ويروسی زنده استفاده كنند.

• آلرژی نسبت به ساير مواد(غير از تركيبات موجود در واكسن)

فرم های غيراختصاصی آلرژی مانند آلرژی به پر پرندگان،پنی سيلين،كودكانی كه سابقه آلرژی در خانواده آنان وجود دارد و كودكانی كه تحت درمان آلرژی هستند،هيچكدام منعی برای واكسيناسيون محسوب نمی شوند.هيچ يك از واكسن هاحاوی آنتی ژن پرندگان و پنی سيلين نيست.

واكنش های آنافيلاكسی(بروز حساسيت های شديد ناشی ازIgE) نسبت به تركيبات موجود در واكسن مانند آنتی ژن های تخم مرغ يا نئومايسين از موارد منع مصرف قطعی واكسن است.اگر واكنش نسبت به اجزای واكسن از نوع آنافيلاكسی نباشد، تجويزواكسن مانعی ندارد.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

بیماریهای واگیر(پایه دو)

بیماریهای واگیر(پایه دو)

فرمت: pdf  تعداد صفحات:93

فهرست:

عنوان

ادامه پایه یک:

فصل اول:بیماری مالاریا

فصل دوم:بیماری آنفلوانزا

فصل سوم:بیماری تب مالت

فصل چهارم:بیماری هاری

فصل پنجم:بیماری سیاه زخم

فصل ششم:بیماری قارجی (کچلی)

فصل هفتم:بیماری سالک

فصل هشتم:بیماری جرب یا گال

فصل نهم:بیماری مننژیت

فصل دهم:بیماری توکسوپلاسموز

فصل یازدهم:بیماری طاعون

فصل دوازدهم:بیماری تیفوس

فصل سیزدهم:بیماری سفلیس

فصل چهاردهم:بیماری سوزاك

فصل پانزدهم:بیماری ایدز

مقدمه:

بیماریهای عفونی واگیرداراز قدیمی ترین دشمنان سلامت بشر هستند.همه گیريهای بزرگ ایجادشده توسط برخی ازآن ها(مانندوبا_طاعون وآنفلوآنزا)در قرن های گذشته خسارات سنگینی برجامعه بشری واردکرده است.

علیرغم پیشرفت های شگرف علم پزشکی در زمینه های پیشگیری و درمان بیماری واگیر،متأسفانه هنوز هم بیماریهای عفونی با قابلیت ایجاد اپیدمی به عنوان یک مشکل بهداشتی در سراسر جهان مطرح هستند.بروزمقاومت دارویی در عوامل بیماری زا و یا ناقلین آن ها،بازگشت مجدد برخی بیماریها به مناطقی که سال هاعاری از آن بیماری بوده اند.(بیماری های باز پدید)،و ظهور بیماری های جدید(بیماری های نو پدید)،وجودشرایط خاص و فوق العاده جمهوری اسلامی ایران از ابعاد مختلف،اعم از پتانسیل بروز حوادث غیرمترقبه،واقع شدن در منطقه مدیترانه شرقی،همسایگی با کشورهای در حال توسعه با شاخص های نامطلوب سلامتی،تنوع آب و هوایی،وسعت جغرافیایی زیاد،جابجایی جمعیت و مهاجرپذیری،خیل عظیم پناهندگان ازکشورهای همسایه، وجود مناطق روستایی توسعه نیافته،تغییرات جدی شرایط اقلیمی و آسیب محیط زیست باعث گردیده تا احتمال بروز همه گیری و طغیان بیماری های واگیردار همواره کشور را تهدید نماید.برای مدیریت صحیح کنترل بیماریهای واگیر،اطلاعات جامع و به روز درخصوص آنها موردنیاز است و ابزار تأمین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است.

یکی از دلایل عدم گزارش دهی مناسب و به موقع این بیماری ها،آشنائی ناکافی کارکنان رده های بهداشتی و درمانی با ضرورت و فواید این امر و چگونگی انجام آن است.

مالاریا

تعریف:یک بیماری انگلی تک یاخته ای است که بوسیله پشه آنوفل و از طریق نیش آن منتقل می شود.نشانه های مقدماتی 4 نوع مالاریای انسانی ممکن است آن اندازه به هم شبیه باشندکه تشخیص انها ازیکدیگر بدون بررسی آزمایشگاهی غیرممکن باشد علاوه بر این روند تب بیماردر چند روز اول بیماری مشابه مراحل اولیه بیماری های دیگر(باکتریایی،ویروسی،انگلی)است.

علائم بالینی:این بیماری به صورت عفونت حاد و در بیشتر موارد به شکل خفیف ایجاد می شود ویژگی علائم بالینی آن تب های متناوب همراه با حمله دوره ای است.4 گونه از انگل پلاسمو دیوم سبب ایجاد مالاریا می شودکه ازبین آنها مالاریا فالسیپارم تب 2 روز یکباربدخیم،لرز،عرق،سرفه،اسهال وناراحتی های تنفسی ایجادمی کند.این بیماری برخی اوقات پیشرفت نموده سبب زردی،اختلال انعقاد خون،نارسایی کبدوکلیه،آنسفالیت حاد،ورم ریوی ومغزی،اغماومرگ می شود.

نشانه های خطر بالینی:ناتوانی در خوردن و آشامیدن_استفراغ مکرر_تشنج درطی بیماری کنونی_اختلال هوشیاری یا گیجی_ ناتوانی در نشستن و ایستادن_اختلال تنفسی_تببالا(رکتال بالای 40درجه یا زیربغل بالای5/39)_زردی ودرگیری کبد_ادرار تیره رنگ.

سایر اشکال انگل مالاریا معمولا خطرمرگ ندارنداین گونه هابیماری خفیف تری راایجاد می کنندکه باعلائم بی قراری مبهم و افزایش آرام درجه حرارت بدن شروع شده سپس لرزتوام با احساس سرماوتب شدیدگاهی سردرد وتهوع و استفراغ ومتعاقب آن تعریق زیادایجاد می شود.دربرخی ازافراد علاوه برعلائم کلاسیک بیماری درد عضلانی ودردهای مفصلی نیزمشاهده می شود . آلودگی باانگل پلاسمودیوم مالاریاتب3روزیکبار وسایر گونه ها تب2روز یکبارایجاد می کند.

تشخیص:با مشاهده انگل درلام خون محیطی انجام می شود ممکن است برای تشخیص آلودگی به دلیل دیده نشدن انگل در بیمارانی که تازه درمان شده اند ویا تحت رژیم درمانی شدیدقرار داشته اند آزمایشهای میکروسکوپی مکرر در هر12 تا24ساعت یکبار بسیار ضرورت دارد.بهترین نمونه برای تشخیص لام خونی است که درهنگام لرز ازبیمارگرفته می شود.برای ارزیابی درمان نیز در روزهای3و7و14و21لام تعقیب تهیه می شود.

عامل عفونت:تک یاخته های انگلی ازجنس پلاسمودیوم شامل:پلاسمودیوم فالسیپارم،پلاسمودیوم ویواکس،پلاسمودیدم مالاریه وپلاسمودیوم اووال.

بروز آلودگی مخلوط بابیش ازیک نوع پلاسمودیوم اندمیک(بومی)بیماری نادر نیست.

وقوع:تقریبا نیمی از جمعیت جهان دربیش از یکصدکشور جهان درمعرض خطربیماری هستند.

کشور ما یکی ازمناطق مهم مالاریا خیزدرجهان به شمار می رود.بیماری ناشی ازگونه های ویواکس،فالسی پارم ومالاریادرنقاط مختلف مملکت ومخصوصامناطق شرقی و جنوب شرقی یافت می شود.در حال حاضرمنطقه مشکل کشوراز نظر بروزوشیوع بیماری مالاریا شامل استان هرمزگان،استان سیستان و بلوچستان،و مناطق گرمسیر استان کرمان می باشد.

منطقه مشکل:در این مناطق ظهور آنوفل های مقاوم به حشره و سویه های پلاسمودیوم فالسی پارم مقاوم به کلرو کین و هم چنین ترددمهاجران بیگانه،کنترل بیماری رابا مشکل مواجه ساخته است.مسافرت به این مناطق خطرابتلا به مالاریا راافزایش می دهد.

مخزن:به غیر از مالاریا فالسی پارم که نزد انسان،میمونهای افریقایی وآمریکایی شیوع داردانسان تنهامخزن مهم انگل های مالاریای انسانی است.

روش انتقال:انتقال انگل به انسان به وسیله نیش پشه آنوفل ماده آلوده صورت می گیرد.اغلب گونه های این پشه در غروب و ساعات اولیه شب تغذیه می کننداوج فعالیت برخی از آنوفل های مهم درحوالی غیر شب و یا ساعات اولیه صبح است. هنگامی که یک پشه آنوفل ماده خون انسان بیمار را(دارای اشکال جنسی پلاسمودیوم)می خورد.چرخه تکامل انگل دربدن حشره آغاز می شود.

مدت زمانیکه برای سیر تکاملی انگل دربدن پشه لازم است بسته به نوع پلاسمودیوم ودرجه حرارت محیط بوده،بین8تا35روز طول می کشد.تعدادی ازانگلهای درحال تکامل به غدد بزاقی پشه می روندبالغ شده به مرحله آلوده کنندگی می رسندوپشه هنگام خونخواری انگل هارا به میزبان منتقل می کند.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: