راهنمای برخورد با بيماران روانپزشکی که به پزشکان غير روانپزشک مراجعه می نمايند

راهنمای برخورد با بيماران روانپزشکی که به پزشکان غير روانپزشک مراجعه می نمايند

فرمت: pdf  تعداد صفحات:11

در مطالعات مختلف، حدود ٢٠ تا ۴٠ درصد مراجعان به پزشکان عمومی مشکلات روانپزشکی قابل توجه و نيازبه درمان روانپزشکی داشته اند. بنابراين، تمام پزشکان در تخصصهای مختلف لازم است آشنايی اجمالی با تشخيص ودرمان اينگونه بيماران و يا نحوه ارجاع آنها داشته باشند. از آنجايی که ارزيابی روانپزشکی تا اندازه ای مفصل و وقت گير است، می توان ابتدا از روشهای زير برای سنجش اينکه آيا بيمار مراجعه کننده نياز به ارزيابی روانپزشکی دارد ياخير استفاده کرد.

چه بيمارانی نياز به ارزيابی روانپزشکی دارند؟

1. بيمارانی که شکايت اصلی يا علت ارجاع آنها يک علامت روانپزشکی باشد مثل افسردگی،اضطراب، عصبانيت، خشونت، توهم يا هذيان، و غيره.
2. بيمارانی که شکايت آنها مزمن و خيلی آزارنده باشد و مدت طولانی طول کشيده باشد مانندافرادی که درد مزمن و آزارنده دارند.
3. بيمارانی که شکايت آنها به درمانهای جسمی جواب نداده باشد و بيش از حدی باشد که قاعدتااز مشکل مربوطه انتظار می رود، مانند بيمارانی که دردهای پراکنده و مزمن يا خستگی و سردرد و يا شکايات مبهم دارند و به پزشکان مختلف مراجعه کرده اند و يافته بالينی يا آزمايشگاهی که توجيه کننده کافی علايم بيمارباشد پيدا نشده است.

در بيماران فوق، لازم است يک مصاحبه روانپزشکی مختصر انجام شود تا بتوان بر اساس آن، نوع مداخله راتشخيص داد. با توجه به اينکه اکثريت درمانگاههای دولتی و خصوصی معمولا با ازدحام مراجعان روبرو هستند، پزشک لازم است بتواند ضمن آنکه شامل تمام اجزای اصلی مصاحبه روانپزشکی را از بيمار می پرسد، ظرف مدت نسبتاکوتاهی (در حدود ١٠ دقيقه) اين کار را صورت دهد. بر اين اساس، درمانگر لازم است تلاش کند تمامی اجزای ضروری مصاحبه روانپزشکی را از بيمار بپرسد و در عين حال از صرف بيش از حد وقت برای هريک از عناوين اجتناب نمايد. بديهی است که در صورتی که وقت کافی وجود داشته باشد، پرسش و اخذ توضيح بيشتر در هريک ازعناوين اشکالی ندارد.

فهرست عناوين اصلی در مصاحبه روانپزشکی

معمولا تلاش می شود هريک از عناوين زير به ترتيب از بيماران پرسيده شوند تا نظم مصاحبه حفظ شود وهيچيک از عناوين از قلم نيفتند. البته در عمل بسياری از بيماران قدری حاشيه پردازی دارند و رعايت ترتيب دقيق پرسش،مقدور نيست. در اين موارد، می توان قدری از ترتيب ارايه شده فاصله گرفت و با آزادی عمل بيشتری مصاحبه را انجام داد ولی در هر حال در نوشتن شرح حال بيمار، لازم است اطلاعات به دست آمده به ترتيبی که در زير آمده است ثبت شوند تا بازيابی اطلاعات و رجوع به آنها آسان تر باشد و هيچ عنوانی از قلم نيفتد. همچنين لازم است پزشک مصاحبه کننده اين توانايی را داشته باشد که همزمان با مصاحبه، اطلاعات به دست آمده از بيمار را يادداشت نمايد زيرا در عمل اغلب فرصت بازنويسی شرح حال گرفته شده و پاکنويس کردن آن وجود ندارد. در زير عناوين اصلی مصاحبه روانپزشکی به ترتيب آورده شده اند.

1.تشخيص هويت(Identifying data):

a. شامل مسايل چون نام و نام خانوادگی؟ اهل کجا؟ ساکن کجا؟ ميزان تحصيلات؟مجرد يا متاهل؟

2.پرسيدن شکايت اصلی(chief Complaint):

a. اين قسمت معمولا به زبان خود بيمار نوشته می شود. مانند:«سردرد»یا«نمی دونم چمه»یا«همیشه خسته ام»

3.پرسيدن بيماری فعلی(Present Illness):

a. پرس و جو در مورد شکايت اصلی:شامل زمان آغاز، عامل احتمالی آغازگر ياآشکار کننده(استرسور)، عوامل تشديد يا تخفيف، سير آن در طول زمان، درمانهای قبلی انجام شده ونتايج آن درمانها.

b. غربال گری اضطراب و علايم اضطرابی. بهتر است از اين سؤال استفاده کرد:«ایابيشتر اوقات دلشوره و نگرانی داريد؟»

توجه داشته باشيد که عبارت«بیشتراوقات»مهم است زيرا اضطراب يک احساس طبيعی است و تمام افراد به تناوب ممکن است اضطراب را تجربه کنند. و در صورت پاسخ مثبت، می توان سايرعلايم جسمی يا روانشناختی اضطرابی را هم به اختصار سوال کرد مثلا:«اضطراب شما در چه موردی است؟ چقدر شديد است يا چقدر اذيت می کند؟ آيا هنگام اضطراب علايمی مانند تپش قلب،تعريق، لرزش، بيخوابی و … هم داريد؟»

c. غرب ال گری غمگينی و علايم خلق پايين بهتر است از اين سؤال استفاده شود:«ایابيشتر روزها و ساعتها غمگين هستيد؟ يا غصه می خوريد؟»توجه داشته باشيد که عبارت«بیشتراوقات»مهم است زيرا غمگينی يک احساس طبيعی است و تمام افراد به تناوب ممکن است غمگينی راتجربه کنند.

و در صورت پاسخ مثبت و وجود وقت کافی، می توان ساير علايم جسمی يا روانشناختی را هم به اختصار سوال کرد مانند«آيا بيشتر از چه نظر ناراحت هستيد؟ غمگينی شما تا چه حد شديد است يااذيت می کند؟ خواب شما چطور است؟ اشتها چطور است؟ و…»

d. اين قسمت بسيار مهم است و لازم است از تمام بيماران روانپزشکی اين سوال پرسيده شود. هرچند معمولا توصيه می شود با شيب ملايمی در اين خصوص سوال می گردد مثلا:«آيا در طول عمر خود احساس نااميدی شديد داشته ايد؟ آرزوی مردن چطور؟هيچوقت در طول عمر خود تصميم داشته ايد به خود صدمه بزنيد؟ آيا در طول عمر خود به فکرخودکشی افتاده ايد؟ آيا در اين زمينه به وسيله خودکشی هم فکر کرده ايد؟ آيا هيچگاه واقعا جدی بوده است؟ آيا هيچگاه واقعا انجام داده ايد؟»…در صورت محدود بودن وقت، می توان بعد از برقراری ارتباط اوليه و کمی پيش رفتن مصاحبه، به صراحت و سادگی از بيمار پرسيد:«آيا از ابتدای عمر تاکنون هيچگاه افکار خودکشی داشته ايد؟»

اگر پاسخ منفی بود، لازم است نتيجه در پرونده بيمار يادداشت گردد (مثلا: بيمار در حال حاضرافکار خودکشی را ذکر نمی کند) و اگر پاسخ مثبت بود، لازم است سوالات بعدی پرسيده و ثبت گردد.از جمله اين که:«چند بار تا کنون اين اتفاق افتاده است؟ آيا اقدامی هم داشته ايد؟ چه عاملی موجب اين فکر شد؟ اقدام به خودکشی با چه وسيله ای بوده؟ نتيجه آن چه بود؟»..و مهمتر از همه اين که:«ایااکنون هم افکار خودکشی جدی داريد يا خير؟ و آيا می توانيد قول دهيد تا ويزيت بعدی ما اقدام به خودکشی نکنيد؟»…اغلب اگر پاسخ بيمار به اين سوال مثبت باشد می توان آن را بعنوان نشانه ای ازجدی نبودن قصد خودکشی بيمار تلقی کرد.

e. غربال گری عصبانيت و خشونت

می توان از اين سؤال استفاده کرد:«آيا پيش آمده که شديدا عصبانی شويد؟ … موقع عصبانيت پيش آمده که به کسی صدمه بزنيد؟»…و اگر پاسخ مثبت بود، لازم است از چگونگی آن و زمان آن سوال پرسيده شود تا در مورد احتمال خطر به نتيجه واقع بينانه ای برسيم.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: