دستور العمل درمان بیماران مبتلا به وبا سال 1394

دستور العمل درمان بیماران مبتلا به وبا سال 1394

فرمت: pdf  تعداد صفحات:10

وبا

وبابيماری اسهالی حادی است که در اثرمصرف آب و غذای آلوده به باکتری بنام ويبريوکلرا ايجاد می شود و ممکن است بيماری خفيف يا کشنده ايجادکند.

قسمت اعظم موارد بيماری بدون علامت هستند يا علائم خفيفی دارند.ويژگی بالينی بيماری شروع ناگهانی اسهال جهنده و آبکی و در پی آن استفراغ،دهيدراتاسيون،کرامپ عضلانی و اليگاوری است.ميزان کشندگی در صورت عدم جبران آب و املاح بدن 03 تا 43 % است و درمان بموقع و مناسب مرگ و مير رابه زیر 1% می رساند.

عامل بيماری(ويبريوکلرا)با سيل های گرم منفی و خميده،کاملاٌ متحرك،بی هوايی اختياری بوده و براساس شاخص های کربوهيدراتی آنتی ژنهای سوماتيك به دو سرو گروپ مجزای O1 و O139 تقسيم می شوند.تظاهرات باالينی O139 مشابه وبای O1 بوده اما ايمنی در برابر وبای O1 به معنای محافظت در برابر O139 نيست.

سروگروپ O1 که عامل اپيدمی کلرا بشمار می آيد،بر اساس آنتی ژنهای سطحی(A.B.C)به سه زيرگروه تقسيم می گردد:

الف_ اوگاوا(آنتي ژنA، B)

ب_ اينابا(آنتي ژنC, B)

ج_ هيکو جيما آنتي ژن(A ، B ، C) تقسيم می گردد.

باکتريهای ويبريوکلرای O1− non که از لحاظ فنوتيپی شبيه گروه O1 ولی قادر به آگلو تيناسيون با آنتی سرم های پلی والان نيستند تحت عنوان ويبريوهای فاقد آگلوتيناسيون،ناگ(NAGS) ناميده می شوند وعامل گاساترو آنترتیهای تك گير وبيماری شبه کلرايی با شدت خفيف می باشند.

پاتوژنز

ارگانيسم بيماريزا پس از ورود به روده باريك شروع به تکثير کرده و با مکانيسم های خاصی به جدار روده متصل می گردد،در روده کوچك کلونيزه شده،تکثير يافته و انتروتوکسين(CTX)خود را ترشح مي کند.اين توکسين باتوجه به ساختمان آن که شامل يك جزء آنزيمی منومريك(ساب يونيت A) و يك جزء اتصالی پنتا مريك(ساب يونيت B) می باشد،از طريق انجام مکانيسم های مربوطه زير واحد A به هدف خود واقع در سيتوپلاسم سلول راه يافته و با تحريك ترشح آدنيلات سیکلازو تجمع cAMP سيستم جذبی انتقال سديم در سلول های روده را مهار وسيستم دفعی انتقال کلر را فعال مي سايد،اين وقايع منجر به تجمع کلريد سديم در لومن روده ميگردد.از آنجائی که آب جهت برقراری اسمولاليتی آزادانه حرکت می نمايد لذا درلومن روده،مايع ايزوتونيکی تجمع می يابد.هنگامی که حجم مايع مزبور از قدرت جذبی مناطق ديگر روده فراتر رود اسهال آبکی روی می دهد.

به دنبال اسهال آبکی،شوك و اسيدوز اتفاق می افتد مگر اينکه مايعات والکتروليت های ازدست رفته به ميزان کافی جايگزين گردند.مکانيسم های ديگراثر CTX تسهيل در ترشح روده از طریق پروستاگلاندين ها و گيرنده های عصبی هسيتامين مي باشد.

تظاهرات بالينی

حدود85%بيماران بدون علامت بالينی بوده يا اسهال خفيف دارند.

پس از يك دوره کمون که11ساعت تا6 روزطول می کشد(معمولاً 1تا1 روی)بيماری وبا با اسهال آبکی سريع السير،بدون درد و دل پيچه آغاز می گردد که به سرعت حجيم شده وغالباکمی بعدبا استفراغ همراه می گردد.بيماری همراه با تب نبوده وبا کرامپهای دردناك عضلانی،مدفوع آب برنجی،دهيدرتاسيون،ضعف،تاکيکاردی و کاهش تورگور پوست همراه است.

در صورتی که کاهش وزن بيش از 13 % گردد اليگوری،ضعف يا فقدان نبض،گود رفتن چشم ها(در اطفال گود رفتن فونتا نلها نيز رخ می دهد)،پوست چروك خورده،خواب آلودگی و کما عارض می شود.در موارد نادر،ايلئوس پيدا شده،بيمار بدون اسهال وارد شوك و دهيدراتاسيون شده که به آن وبای خشك(clolera sicca)گويند وچون پزشك از ميزان مايعی که در روده ها جمع شده خبر ندارد،بيمار سريعاً فوت می کند.

کليه عوارض در بيماری وبا ناشی از اثرات کاهش مايعات و الکتروليتها بوده و در نهايت بصورت زير تظاهر می نمايد:

1. ATN(نکروي حاد توبولی)ناشی از موارد دهيدراتاسيون شديد و درمان نشده.
2. اسيدوی متابوليك شديد ناشی از دفع بيکربنات.
3. هيپوکالمی که در کودکان می تواند باعث آريتمی قلبی گردد.
4. اختلال سطح هوشياری و آسپيراسيون مواد استفراغ شده.
5. ادم حادريه بدنبال اصلاح کم آبی بدون در نظر گرفتن اسيدوی متابوليك.

تعريف مورد وبا از نظر WHO:

مورد مشکوك:

_در مناطقی که وبا اِندميك(بومی)نمی باشد هر فرد 1سال به بالا که دچار دهيدراتاسيون شديد شود(گروه درمانی ج WHO)يا در اثر اسهال آبکی شديد بميرد،موردمشکوك تلقی می گردد.

_در مناطقی که همه گيری وبا وجود دارد و يا اِندميك(بومی)می باشد،هرفرد 1سال به بالا که اسهال حاد آبکی داشته  باشد،مورد مشکوك به وبا تلقی می گردد.

مورد تايید شده:

يك مورد تأييد شده وبا وقتی است که ويبريو کلرا O1 يا O139 ازمدفوع بيمار مبتلا به اسهال جدا شده باشد.

تشخیص:

شك بالينی وبا را می توان با شناسائی ويبريو کلرا در مدفوع به اثبات رساند.لذا بايستی از کليه موارد اسهال حاد آبکی نمونه برداری(رکتال سوآپ)در مدت زمان 24 ساعت اول بيماری وقبل از مصرف هرگونه آنتی بيوتيك انجام و نمونه های مذکور توسط محيط ترانسپورت کری_ بلر(Carey-Blair)هرچه سريعتر به آيمايشگاه ارسال گردد.برای تشخیص می توان از مدفوع تازه نيز استفاده کردکه در اين صورت نمونه بايد به سرعت به آيمايشگاه تحويل شود.

تشخیص آزمايشگاهی وبا:

نمونه های مدفوع روی محيط مناسب و اختصاصی نظيرTCBS،(TTGA) تلوريات توروکاولات ژلاتاين آگاارو(TGA)توروکولات ژلاتين آگارکشت داده می شوند تا بتوان سروتيپ وساير خصوصيات آنرا مشخص نمود.ضمنامدفوع بايد روی محيط های  اختصاصی از نظر ميکروبهای گرم منفی روده ای نيز(نظير E.coli .شيگلا،سالمونلا)کشت گردد.

درمان:

درمان وبا ساده بوده و تنها با جايگزينی سريع و کافی مايعات،الکتروليتها و بازها کفايت می کند،با بکارگيری درمان مناسب بيماری،ميزان مرگ و مير معمولاً کمتر از 1% می باشد.

مايع درمانی با جايگزين کردن آب و الکتروليتهای از دست رفته،هسته اصلی درمان وبا است.با توجه به مرحله مايع درمانی (الف ب ج )،بيمار مايع درمانی متفاوتی را دريافت ميکند(مايعات خوراکی يا وريدی). محلول مايع درمانی خوراکی را می توان در حين و بعد از درمان داخل وريدی نيز تجويز نمود.در مرحله اوليه درمان،مراقبت از بيمار بسيار مهم است.

آنتی بيوتيکها را بايستی خصوصا در موارد شديدکه با دهيدراتاسيون شديد همراهند،به منظور کاهش طول مدت بيماری وناقل بودن بيمار تجويز نمود.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: