کتابچه گندزدا،سموم و راهنمای استفاده از مواد شیمیایی

کتابچه گندزدا،سموم و راهنمای استفاده از مواد شیمیایی

فرمت: pdf  تعداد صفحات:64

فهرست مطالب:

• مقدمه
• مواد گندزدا
• سالم سازی وسایل و ابزار
• محلول های گندزدای مورد استفاده برای ابزار و سطوح
• مواد شوینده و پاك کننده
• سموم
• مواد شیمیایی
• اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی
• MSDS برخی از مواد شیمیایی بیمارستان
• منابع

مقدمه:

عوامل میکروبی بیماری زا در محیط پراکنده بوده و همواره سلامت انسان و سایر موجودات را در معرض تهدید قرار می دهند. این عوامل در محیطی همچون بیمارستان بدلیل حساسیت گروه مراجعه کننده،اقدامات اورژانسی انجام شده روی بیمار،وجود زخم ها و بریدگیها،سوختگیها،کاهش مقاومت بدن،از بین رفتن سدهای طبیعی ،تراکم بالای این عوامل و نیزمقاومت ایجاد شده در برخی سوشها نسبت به گندزداها و برخی آنتی بیوتیک ها بطور بالقوه از پتانسیل خطرزایی بالاتربرخودار بوده لذا اهمیت کنترل آنها دو چندان است،گندزدایی فرایندی است که طی آن میکروارگانیسم های بیماری زا از روی سطوح غیرزنده از بین می روند.ضدعفونی فرایند مشابهی است که به حذف این عوامل از روی سطوح زنده اطلاق می شود.

برای این منظوراز روشهای مختلف فیزیکی و شیمیایی استفاده می شود که هرکدام از آنها دارای مزایا و معایب خاص بوده و بسته به شرایط مورد استفاده قرار می گیرد.شناخت مبانی و اصول گندزدایی و آگاهی از ماهیت گندزدا و فاکتورهای تاثیر گذار بر کارایی وآن نقش کلیدی در موفقیت یک گندزدایی یا استریلیزاسیون به شمار می رود.

متاسفانه در بسیاری از مواقع انتخاب نامناسب گندزدا،فیزیک نامناسب محیط،عدم آموزش و ناآگاهی پرسنل،سبب کاهش تاثیر گندزدا شده که به حذف نامطلوب پاتوژن های محیطی و در نهایت افزایش احتمال ایجاد عفونت بیمارستانی منجر می شود.عفونت بیمارستانی عبارت است از وضیعتی که بر اثر بروز واکنشهای سوء ناشی از وجود عوامل عفونی ایجاد شده وبیمار در زمان پذیرش نه به آن مبتلا بوده و نه در دوره کمون آن باشد و اغلب پس از 24 ساعت از زمان بستری بیمار دربیمارستان بروز می کند.این عفونت ها بی تردید یکی از مهمترین معضلات بخش بهداشت و درمان بوده و خسارت های اقتصادی و اجتماعی زیادی را در بردارد.شناخت راه های انتقال عفونت می تواند به جلوگیری از انجام سیکل کمک می کند.

به طور کلی راه اصلی در انتقال میکروارگانیسم ها وجود دارد که عبارتند از تماس،ذرات معلق،هوا،عامل مشترك وناقلین که از این میان،تماس مهمترین آنها می باشد.در نتیجه می توان با اتخاذ یک سیاست گندزدایی مناسب از انتقال این عوامل با این روش جلوگیری نموده و بروز عفونت های بیمارستانی را تا حد زیادی کاهش داد.

گندزدایی عملی است که بوسیله آن میکروب های بیماری زا و هاگ های آنها را نابود می سازد.براي این کار محل اقامت بیمار و تمام چیزهای وابسته به بیمار مبتلا را به بیماری واگیر باید گندزدایی شوند.اهمیت گندزدایی و ضدعفونی کننده ها در عصر طلایی انتی بیوتیک هم کاهش نیافته است.کاربرد این مواد از مبارزه با بیماری های واگیر تا استریل کردن وسایل و درمان عفونت های قارچی و باکتریایی پوست و مخاط متفاوت است.

گندزدایی کردن(Disinfection):

گندزدایی کردن به روش شیمیایی یا فیزیکی اطلاق می گردد که توانایی کاهش یا از بین بردن کامل میکروارگانیسم های مضر را بر روی سطوح غیر زنده داراست و مواد و روشهایی که برای این کار استفاده می شوند، بر اساس قدرت وتوانایی از بین بردن میکروبها به سه سطوح تقسیم می شوند:

سطوح گندزدائی :

مواد گندزدا را از نظر سطح گندزدایی به 3 دسته تقسیم میکنند:

• سطح بالاH.L.D(High Level Disinfectant): پراستیک اسید، گلوتارآلدئید، فرمالدئید،HO
• بینابینیIntermediate Level Disinfectant(I.L.D): کلر و ترکیبات کلره، ید و ترکیبات یده، الکل
• سطح پایینLow Level Disinfectant (L.L.D):(سطح پایین):فنل و ترکیبات فنلی، کواترنر(سورفاکتانت)،دترجنتها

مواد گندزداي سطح بالا(H.L.D)باعث کشته شدن تمام ارگانیسم ها به جز تعداد زیادي از اسپورها میشوند. مواد گندزدای بینابینی(I.L.D)باعث کشته شدن همه ارگانیسم های وژتاتیو از جمله مایکوباکتریوم توبرکولوزیس می شوند و مواد گندزدای سطح پایین(L.L.D)باعث حذف خیلی از باکتريهای وژتاتیو، قارچها و ویروسها میشوند.

گندزدایی یک مبحث نسبی است و از بین بردن مطلق میکروبها مطرح نیست، ولی بایستی توانایی از بین بردن میکروبهای بیماری زا ومضر را داشته باشد.

استریل کردن:

استفاده از مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده با کارایی استریل کننده:پراستیک اسید، گلوتارآلدئید، اتیلن دی اکساید.

تمیز کردن(Cleaning):

برداشتن آلودگی ظاهری و مشخص از روی سطوح و ابزار که بوسیله روشهای دستی و مکانیکی (ماشینی) صورت می پذیرد، و قبل از ضدعفونی کننده و استریلیزاسیون مرحلهCleaningالزامی است.

چرك زدایی(Antisepsis):

معمولا به روشهای شیمیایی اطلاق می گردد که برای کاهش یا از بین بردن نسبی میکروارگانیسم های مضر بر روی سطوح زنده(پوست و مخاط) استفاده می شود و معمولا موادی که برای چرك زدایی قابل استفاده هستند، با موادی که برای گند زدایی قابل مصرف می باشند،در نوع و غلظت متفاوت هستند .

بهداشتی کردن(Sanitizing):

به معنای کاهش سطح میکروبها در حد استانداردها می باشد.

نکات حائز اهمیت در استفاده از مواد گندزدا و ضدعفونی کننده و دترجنت:

1. مرحلهCleaning(تمیز کردن) کلیه ابزار پزشکی قبل از ضدعفونی و استریل کردن ازامی است و باعث افزایش حداطمینان و بکارگیری ضدعفونی کننده در زمان اثر کمتری می باشد.
2. ابزار و آلات پزشکی با قطعات چندگانه بایستی از هم جدا شوند و جداگانه ضدعفونی و استریل گردند.
3. سطوحHigh levelسطوحی هستند که شانس انتقال عفونت در آنها بالاست مانند بخش بیمارانicu
4. در صورتیکه ضدعفونی کردن در زمان کوتاه مورد نظر باشد از ضدعفونی کننده های سطوح بالا استفاده می شود.
5. سطوحlow levelسطوحی هستند که شانس کمتری در انتقال عفونت دارند مانند راهروهای بیمارستان وسرویسهای بهداشتی خارج از بخش حساس .
6. دترجنتهای بدون خاصیت ضدمیکروبی باید به صورت یک بار مصرف و روزانه تهیه شوند در هر صورت اگر محلول حاوی دترجنت کدر شود باید محلول جدید تهیه گردد.

سالم سازی وسایل و ابزار

Spauldingوسایل و ابزار را از نظر حساسیت و نیاز به روش و نوع عفونت زدایی به سه دسته تقسیم کرده است:

1. لوازم خطیر یا حساس(Critical devices)

اینها لوازمی هستند که وارد بافتهای استریل یا سیستم عروقی میشوند مثل: سوزنها، کاتترهای عروقی، لوازم جراحی، کاتترهای ادراری و غیره. لوازم خطیر را حتما باید سترون کنیم.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

حتما بخوانید:

⇐ ضدعفونی کننده ها ، گندزداها

⇐ دستورالعمل ضدعفونی وسایل و تجهیزات در بیمارستان