هلیکو باکتر پیلوری و روشهای تشخیص آن

هلیکو باکتر پیلوری و روشهای تشخیص آن

فرمت: pdf  تعداد صفحات:41

• مقدمه
• باکتری شناسی
• همه گیری شناسی و انتقال
• بیماریزایی
• تشخیص آزمایشگاهی
• روشهای مستقیم یا روشهای تهاجمی
• آزمایش سریع اوره از
• رنگ آمیزی
• روشهای تشخیصی غیر تهاجمی
• آزمایش های سرولوژیکی
• آزمایش تنفسی اوره
• پاسخ ایمنی میزبان
• درمان
• منابع

مقدمه

هلیکوباکترپیلوری عامل شایعترین عفونت در سطح جهان می باشد و به عنوان عامل بسیاری از بیماریهای دستگاه معدی-روده ای در نظر گرفته شده است. این باکتری که در ابتدا به نام کامپیلوباکترپیلوری نامیده شد اما بعدا” در جنس حداگانه ای بنام هلیکوباکترپیلوریقرار گرفت. هلیکوباکترپیلوری می تواند باعث ایجاد التهاب معده (گاستریت)، زخم معده و اثنی عشر و به ندرت باعث ایجاد لنفوم معده یا سرطان معده شود. بعلاوه برخی بیماریهای غیر گوارشی نظیر بیماریهای سیستمیک خود ایمنی، آترواسکلروز، کهیر و میگرن نیز به عفونت با هلیکوباکتر پیلوری ارتباط داده می شوند. این باکتری علاوه بر انسان از معده بسیاری از پستانداران از قبیل میمون، سگ،گربه،چیتا،موش و رات نیز ایزوله شده است.

اگر چه اکثرا عفونت هلیکوباکتر پیلوری بدون علامت می باشد، ولی در سال های اخیر این باکتری به عنوان یک عامل مهم در زخم های معده و دئودنال پذیرفته شده است باآنکه ورود باکتری به بدن سبب تحریک سیستم ایمنی می گردد ولی در اغلب موارد فعالیت دستگاه ایمنی منجر به حذف باکتری نمی گردد. بدین ترتیب باکتری می تواند سالها و حتی مادام العمر در بدن به شکل مزمن باقی بماند(2). آلودگی با این باکتری در اکثر موارد بدون هیچ گونه علامت بالینی بوده و تنها درصد کمی از افراد علائمی از قبیل سوزش سر دل، التهاب معده، التهاب ناحیه دوازدهه، زخم معده ودوازدهه وکم خونی ناشی از فقر آهن از خود بروز می دهند.حدود3-2 در صد از افراد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری امکان ابتلا به آدنوکارسینوما و لنفومای معده دارند و تقریبا 90 درصد افراد بزرگسال ساکن در کشورهای در حال توسعه و 30 درصد افراد بزرگسال ساکن در کشورهای پیشرفته، به این این عفونت آلوده هستند.

باکتری شناسی Bacteriology:

هلیکوباکترپیلوری یک باکتری مارپیچیS شکل و یا به صورت باسیل های منخنی شکل ، هوازی(میکروآئروفیلیک)،گرم منفی و بدون اسپور می باشد که حدود 3/5میکرون طول و0/5 میکرون عرض دارد. آنها به علت دارا بودن فلاژل های غلاف دار منفرد یا چند تایی،تک قطبی،دو قطبی یا پیرامونی فوق العاده متحرك می باشند. هیدروژن رشد آنها را تحریک می کند و برخی از گونه برای رشد به آن نیاز دارند. ساکاروز را هیدرولیز نمی کنند و اکسیداز و کاتلازمثبت هستند.

البته H.canisمستثنی بوده و کاتالاز منفی می باشد. هلیکوباکترپیلوری پس از 1 الی 2 ساعت درمعرض هوا قرار گرفتن در دمای اتاق به شکل کوکسی در می آید و در این حالت میکروارگانیسم نمی تواندSubculture شود. یعنی در این شرایط باکتری در صورت انتقال به کشت جدید رشد نمی کند.

هلیکوباکترپیلوری در 25 درجه سانتیگراد نمی توانند رشد کنند. هلیکو باکتر ها دو دسته هستند آنهایی که در مخاط معده انسان و حیوان زندگی ایجاد کلنی می کنند و دسته دوم آنهایی هستند که در روده ایجاد کلنی می کنند.گونه های معدی اوره از فراوانی تولید می کنند. هلیکوباکترپیلوری نقش اصلی در بیماریزایی زخم پپتیک و سرطان معده دارد.

هلیکوباکترپیلوري در محیط آزمایشگاه رشد آهسته ای دارد و مانند کمپیلوباکتر میکروآئروفیلیک بوده و بهCO2ورطوبت بالایی برای رشد نیاز دارد. آن را در محیط های کشت اختصاصی و محیط کشت ژل خونی در دمای 37 درجه سانتیگراد و فشار اکسیژن 5 درصد در عرض3تا7روز می توان کشت داد. زیر میکروسکوپ با درشت نمایی بالا بین2 تا 7 فلاژل در هر باکتری دیده می شود که فلاژل ها برای حرکت آن در محیط های ژله ای(سطح مخاط معده)مورداستفاده، قرار می گیرد.

اشکال کوکسی مانند(گرد)باکتری هم گاهی در محیط های کشت دیده می شوند که احتمالاً شکل تطابق یافته ومقاوم باکتری است و در زمان زندگی باکتری در محیط خارج از بدن مثل آب و مدفوع تشکیل می شود. در مجموع این باکتری کاتالاز مثبت، اکسیداز مثبت و اوره آز مثبت است و وجود اوره آز، در باکتری برای ادامه حیات آن ضروری بوده و نقش حیاتی دارد.

همه گیری شناسی و انتقال Epidemiology and transmission:

هلیکوباکترپیلوری، عامل عفونت مزمن بسیار شایع انسان است. عفونت حاصله، انتشار جهانی دارد و در تمام گروه های سنی، عارض می شود. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، شیوعHPدر بالغین حدود90 درصد است.شیوع عفونت در کشورهای مختلف و در جمعیت های گوناگون یک کشور با هم تفاوت دارد و تناسب تنگاتنگی باوضعیت اقتصادی، اجتماعی مردم دارد.

میزان شیوع هلیکوباکتر پیلوری در نقاط مختلف دنیا

هم مطالعات گذشته نگر و هم مطالعات آینده نگر نشان داده است که عفونت همزمان با هلیکوباکترپیلوری در90%موارد سرطان معده شامل لنفوم های معده وجود دارد. خطر سرطان معده مرتبط با هلیکوباکترپیلوری در ممالک صنعتی70%و در ممالک در حال توسعه 80 % تخمین زده شده است. اخیرا” پیشنهاد شده است که رابطه ای بین هلیکوباکترپیلوری و بیماری کرونر قلب وجود دارد اما مطالعات آینده نگر برای این فرضیه ضروری است.

معمولا” در افراد مبتلا به عفونت ، زمان مواجهه، منبع آن یا طریقی که باعث عفونت شده مشخص نیست. عفونت هلیکوباکترپیلوری در اغلب افراد عفونی به صورت خاموش و بی صدا می باشد وسبب گاستریت سطحی می شود که برای سال ها ادامه می یابد و منجر به التهاب مزمن می شود. در ممالاك در خال تنوسعه ارگانیسم در اوایل کودکی فرد را مبتلا می کند طوری که میزان آن تا10سالگی 50-60 % و در بزرگسالی تا 90 % می رسد. برخلاف این درممالک توسعه یافته میزان عفونت در کودکان بسیار کم است و با افزایش سن شیوع تدریجی دارد(با سرعت1-0/5درصد در سال) مطالعات در مدارس سوئد و دانمارك در سال2000نشان داده است که میزان شیوع هلیکوباکترپیلوری در آنها کمتر از1درصد می باشد و این میزان تا20سالگی به20-30%و در بزرگسالی حداکثر به50% می رسد. شیوع عفونت همچنین به عوامل دیگری از قبیل نژاد(در سیاهپوستان7برابر سفید پوستان است)، جنس، موقعیت جغرافیایی ، سطح تحصیلات و درآمد جاری بستگی دارد. شرایط اجتماعی و اقتصادی دوران کودکی از قبیل شلوغی ، بهداشت و تماس نزدیک با افراد عفونی فاکتور خطر مهمی محسوب می شوند.

از فاکتور های خطر ابتلا به هلیکوباکترپیلوری فقر و مشکلات اجتماعی در بالغین و مواجهه با هلیکوباکترپیلوری در کودکان فقیر می باشد. استفاده از محل خواب مشترك ، زندگی در مکان های بسیار شلوغ از قبیل پانسیون امکان عفونت را بالا می برد. احتمال سرایت هلیکوباکترپیلوری در بین همسران نیز وجود دارد ولی فعالیت جنسی یک فاکتور و عامل انتقال باکتری محسوب نمی شود.عفونت خوشه ای بین خانواده می تواند اتفاق می افتد و حضور یک کودك مبتلا در خانواده می تئاند منبع انتقال عفونت باشد.

اگر چه مکانیسم های انتقال به خوبی شناخته نشده است اما عفونت به وسیله خوردن باکتری ایجاد می شود وباکتری را می توان در مواد استفراغی یا مواد اسهالی افراد مبتلا کشت داد. انتقال عفونت اساساً خانوادگی است و این احتمال وجود دارد که در کشورهای توسعه یافته انتقال عفونت بطور مستقیم از شخصی به شخص دیگر و اغلب بامواد استفراغ شده، بزاق یا مدفوع صورت گیرد اما در کشورهای درحال توسعه انتقال از طریق آب اهمیت بیشتری دارد. هیچ مدرکی در مورد احتمال انتقال باکتری از طریق حیوانات وجود ندارد.

خطر آلودگی به عفوت هلیکوباکترپیلوری به شرایط زندگی و وضعیت اقتصادی اجتماعی افراد بستگی دارد. عواملی مثل تراکم اعضاء خانواده، ازدحام جمعیت، بسترهای مشترك و نبود آب مناسب در کسب این عفونت مؤثر هستند و بابهبود شرایط بهداشتی جوامع، کاهش پیدا می کند. عفونت با این باکتری در بزرگسالان معمولاً مزمن است و بدون درمان داروئی بهبود نمی یابد اما حذف خودبخودی در کودکان دیده شده است که احتمالا ناشی از درمان آنتی بیوتیکی برای بیماری های دیگر در کودکان است.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: