نقش تغذيه در بيماری کبد چرب غيرالکلی

نقش تغذيه در بيماری کبد چرب غيرالکلی

فرمت: pdf  تعداد صفحات:7

اهداف آموزشی

از خوانندگان انتظار می رود که پس از مطالعه اين مقاله بتوانند:

1. بيماری کبد چرب غيرالکلی را تعريف کنند.
2. عوامل خطر بروز بيماری کبد چرب غيرالکلی را توضيح دهند.
3. برخی عوامل تغذيه ای موثر در بيماری کبد چرب غيرالکلی را بيان کنند.
4. نقش فعاليت جسمانی در بيماری کبد چرب غيرالکلی را توضيح دهند.

خلاصه

بيماری کبد چرب غيرالکلی يک بيماری مزمن کبدی است که دامنه گستردهای از علايم بالينی (از کبد چرب بدون علامت تا التهاب شديد کبد به همراه فيبروز و گاهی سيروز) را در برميگيرد. چاقی، افزايش قند خون، ديابت نوع دو و افزايش چربی خون از جمله مهمترين علل بروز کبد چرب غير الکلی هستند. در برخی مطالعات بين بروز اين بيماری با دريافت زياد چربي های اشباع ياکربوهيدراتها ارتباط مشاهده شده است. به نظر ميرسد که تغيير ترکيب غذايی بدون اينکه لزومًا تغييری در محتوای کالری رژيم غذايی ايجاد کند، بتواند يک روش درمانی برای اين بيماران ارايه دهد که جايگزين آسانتری برای درمان اين بيماران محسوب شود.به همين دليل تعيين ارتباط بين بعضی مواد مغذی و ترکيبات موجود در رژيم غذايی با بيماری کبد چرب بسيار اهميت دارد. مطالعات مختلف نشان داده اند که در بيماران مبتلا به بيماری کبد چرب غيرالکلی کاهش وزن و رعايت يک رژيم غذايی مناسب (کاهش ميزان دريافت منابع غذايی حاوی اسيدهای چرب اشباع، اسيدهای چرب ترانس، کربوهيدراتهای ساده، کلسترول و افزايش مصرف منابع غذايی حاوی اسيدهای چرب چندباندی غيراشباع و اسيدهای چرب با يک باند غيراشباع) به همراه فعاليت بدنی يکی از مناسبترين روشهای درمانی است.

مقدمه

بيماری کبد چرب يک بيماری قابل برگشت است که به دليل تجمع مقادير زياد چربی (تري گليسريد) در سلول های کبدبه وجود می آيد. در اين بيماری معمولاً بيشتر از ۵% وزن کبد را چربی تشکيل مي دهد [۱]. کبد چرب غيرالکلی که درفقدان مصرف الکل ايجاد می شود، به عنوان يک مشکل عمده مرتبط با سلامت شناخته شده است. در حقيقت بيماری کبد چرب غيرالکلی يک بيماری مزمن کبدی است که دامنه گسترده ای از علايم بالينی (از کبد چرب بدون علامت تا التهاب شديد کبد به همراه فيبروز و گاهی سيروز) را در برمی گيرد. در اين بيماران مقاومت به انسولين و بيماری های قلبی و عروقی نيز از شيوع بالايی برخوردار است[۲].به وسيله سونوگرافی و (MRI (Magnetic Resonance Imagingمی توان کبد چرب غيرالکلی را تشخيص داد. دراين بيماری همچنين ميزان آنزيم های کبدی (آلانين آمينوترانسفراز و اسپارتات آمينو ترانسفراز) افزايش می يابد[۳].

شيوع بيماري کبد غيرالکلی

بيماری کبد چرب غيرالکلی در ايالات متحده شمالی و جنوبی،استراليا و نيوزلند، خاورميانه و اروپا از شيوع بالايی برخورداراست که اين ميزان بين ۱۰ تا ۲۴ % متغير است [۳]. حدود۲۰تا ۳۰ % بزرگسالان در کشورهای پيشرفته دچار افزايش تجمع چربی در کبد هستند[6،5،4]که نيمی از اين افراد مبتلا به ديابت بوده و حدود ۸۰ % آنها دچار چاقی متوسط و شديدهستند[8،7،6]در مطالعات انجام شده در ايران، شيوع بيماری کبد چرب غيرالکلی بين2/04تا 2/9%گزارش شده است[11،10،9].

عوامل خطر بروز بيماری کبد چرب غيرالکلی

چاقی، افزايش قند خون، ديابت نوع دو و افزايش چربی خون از جمله مهم ترين علل بروز کبد چرب غيرالکلی هستند[13،12]. مطالعات نشان داده اند که بيشتر از ۷۵ % افراد چاق مبتلابه اين بيماری هستند[14].از جمله ديگر عوامل خطر اين بيماری می توان به افزايش سن، سابقه خانوادگی، سوء تغذيه،کاهش وزن شديد، داروها (مانند گلوکوکورتيکوئيدها ومتوترکسات) و برخی بيماری ها (نظير بيماری التهابی روده) اشاره کرد[15].در برخی مطالعات بين بروز اين بيماری بادريافت زياد چربی های اشباع يا کربوهيدرات ها ارتباط مشاهده شده است[17،16]تعداد فزاينده ای از بيماران مبتلا به کبد چرب دارای وزن نرمالی هستند، اگرچه اين بيماران ممکن است چاقی شکمی و مقاومت به انسولين داشته باشند. مطالعات نشان داده اند که رژيم غذايی اين گروه از بيماران يک رژيم غذايی ناسالم است[19،18]

نکات تغذيه ای بيماری کبد چرب غيرالکلی

ازآنجايی که بی خطربودن و همچنين موثربودن درمان دارويی در اين بيماران قطعی نيست و به دليل اينکه چاقی در ارتباط قوی با ابتلا به اين بيماری است، بنابراين تغييرات سبک زندگی اولين و مهم ترين روش درمانی در اين بيماری محسوب می شود. کاهش تدريجی وزن و افزايش فعاليت بدنی روش درمانی معمول بيماری کبد چرب غيرالکلی هستند و استفاده از اين روش های درمانی منجر به بهبود آنزيم های کبدی، کاهش تجمع چربی در کبد و در بعضی موارد کاهش درجه التهاب و فيبروز کبد می شود[24،23،22،21،20]به دليل اينکه کاهش وزن و حفظ وزن کاهش يافته به مدت طولانی مشکل است[25]لذا به نظر می رسدکه تغيير ترکيب غذايی بدون اينکه لزوماً تغييری در محتوای کالری رژيم غذايی ايجاد کند، بتواند يک روش درمانی برای اين بيماران ارايه دهد که جايگزين آسانتری برای درمان اين بيماران محسوب شود[26]به همين دليل تعيين ارتباط بين بعضی مواد مغذی و ترکيبات موجود در رژيم غذايی بابيماری کبد چرب بسيار اهميت دارد. در اين مقاله تاثيرترکيب رژيم غذايی، کاهش وزن و فعاليت بدنی بر کبد چرب مورد بحث قرار می گيرند.

ترکيب رژيم غذايی

۱_ مقدار و نوع چربی مصرفی

سه منبع عمده برای ذخيره تری گليسريد در کبد وجود دارد:سنتز از ذخاير چربی بدن، سنتز چربی در داخل کبد و چربی موجود در رژيم غذايی. در مرحله بعد از جذب غذا، مقدار قابل ملاحظه ای اسيد چرب به وسيله کبد برداشت می شود. دربيماران مبتلا به کبد چرب، ميزان برداشت تری گليسريدهای غذايی توسط کبد بيشتر از افراد سالم و ترشح(Very Low Density Lipoprotein)VLDL توسط کبد اين افراد، کمتر از افراد سالم است که اين امر می تواند منجر به وخيم ترشدن بيماری  شود[16]رعايت رژيم غذايی کم چرب (۱۶ % کالری از چربی) نسبت به رژيم غذايی پرچرب ( ۵۶% کالری از چربی) ميزان چربی موجود در کبد را کاهش می دهد که اين تغيير حتی بدون کاهش وزن نيز رخ می دهد[27]مطالعات نشان داده اند که رژيم غذايی اين بيماران حاوی مقادير زيادی چربی های اشباع و کلسترول است درحالی که چربی های غيراشباع کمی دارد[16].

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: