كنترل ديابت، خدمتی ديگر در مسير زندگی سالم و فعال مردم

كنترل ديابت، خدمتی ديگر در مسير زندگی سالم و فعال مردم

فرمت: pdf  تعداد صفحات:72

ديابت يك بيماری جدی و يك اختلال در سوخت و ساز بدن است كه در آن يا انسولين به مقدار كافی در بدن وجود ندارد و يا انسولين موجود قادر نيست وظيفه خود را به درستی انجام دهد؛ درنتيجه به علت وجود مقاومت در برابر آن قند خون بالا ميرود.
بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز اختلال در سيستم قلب وعروق،كليه ها چشمها و سلسله اعصاب ميشود.
بيش از نود درصد مبتلايان به انواع ديابت را ديابت نوع دو تشكيل می دهد و تمامی افراد بالای 40 سال در معرض بروز ديابت نوع دو هستند.
كنترل ديابت و مراقبت خوب از بيماری، احتمال ابتلا به عوارض ناشی از بيماری ديابت را كاهش می دهد. شواهد نشان ميدهدكه آموزش درباره ديابت، اصل اساسی در كنترل وكاهش عوارض اين بيماری است وآموزش رژيم غذايی، فعاليت جسمانی روزانه، اقدام برای درمان به موقع و ارائه يك برنامه مراقبتی منظم برای همه؛ به ويژه افراد در معرض خطر و مبتلا بسيار مهم است.
نظر به اهميت برنامه در نظام مراقبت و نظام سلامت كشور نقش اعضای تيم سلامت در پيشگيری و كنترل ديابت انكارناپذير بوده و سرمایه گذاری و پشتيبانی برنامه های توانمندسازی تيم های سلامت حائز اهميت و اولويت است. در اين راستا انتقال دانش و توسعه رفتارهای مناسب در خانواده ها اقدامی بنيادين است كه با مشاركت داوطلبان سلامت محقق ميگردد.
اين گروه در صورت برنامه ريزی و آموزش مناسب ميتوانند به عنوان “بازوی اجرايی توانمند، و عضو مؤثرتيم سلامت” در آموزش زندگی سالم و فعال به مردم و بيماران تلاش كنند. همچنين به دليل مقبوليت و محبوبيت در بين خانواده ها قادرهستند اين باور را تقويت كنند كه در سلامتی افراد، هيچكس بيشتر از خودشان سهم ندارد.
داوطلبان سلامت به خوبی از عهده آموزش تغذيه درست و سالم، فعاليت های بدنی و كنترل قند خون، كلسترول، فشار خون و كنترل و خودداری از مصرف دخانيات برمی آيند و به خوبی قادرند با ياد دادن پيشگيری از عوارض ديابت و در خواست به موقع كمك از تيم درمانی، مثبت انديشی را در بين بيماران ترويج كنند. اين شماره مجله با توجه به اهميت ديابت به اين بيماری اختصاص يافت تا در كنار بسته آموزشی مختصر در اين رابطه،بهانه ای برای معرفی مجدد خدمتگزاران صادق عرصه سلامت و قددرانی از فعالان فهيم وايثارگر نظام سلامت گردد.

واقعیت هایی در مورد دیابت

بيماری ديابت به زبان ساده يعنی، اختلال سوخت وساز موادقندی در بدن. اين اختلال به دليل عدم ترشح و يا ناكافی بودن ترشح انسولين ايجاد ميشود؛در نتيجه ميزان قند خون بالا ميرود. ديابت انواعی دارد كه شامل ديابت نوع يك؛ ديابت نوع دو؛ ديابت بارداری و ساير انواع ديابت است. برای آشنايی بيشتردر ذيل به طور خلاصه انواع ديابت را معرفی ميكنيم.

️︋︀ديابت نوع يك

اين نوع ديابت به علت از بين رفتن كامل سلولهای سازنده انسولين در بدن ايجاد ميشود، درنتيجه ترشح انسولين متوقف شده و يا بسيار كم ميشود. شروع بيماری در ديابت نوع يك، به علت نبود انسولين با نشانه هايی همراه است و معمولاً ناگهانی و پر سرو صداست. بايد بدانيد كه انسولين مانند يك كليد عمل ميكند و درب سلولها را باز ميكند تا مواد غذايی وارد سلولها شوند. در صورت عدم وجود انسولين موادقندی در خون باقی مانده و نمی توانند مورد استفاده سلولها قرار گيرند؛ به همين دليل قند خون بالا ميرود و بيمار دچار علائمی مثل پُرنوشی [تمايل بيش از حد به نوشيدن مايعات] پُرخوری وپُر ادراری ميشود.

از آنجاكه بدون وجود انسولين، قند موجود درخون نميتواند مورد استفاده سلولها قرار بگيرد بيماران مبتلا به ديابت نوع يك معمولاً احساس بی حالی و خستگی ميكنند و درمراجعه به پزشك ميگويند كه عليرغم اشتهای زياد و پر خوری،طی چند هفته اخير به طور ناگهانی، دچار كاهش وزن شده اند.ديابت نوع يك بيشتر در كودكان، نوجوانان و بالغين جوان ديده ميشود اما، اين امكان وجود دارد كه هر فردی ودر هر سنی به ديابت نوع اول مبتلا شود.

ديابت نوع دو

اين نوع ديابت بيشتر در افراد بالغ و بعد از 30 سالگی اتفاق می افتد.مبتلايان به ديابت نوع دو عمدتاً چاق هستند و سابقه ابتلابه ديابت در اقوام آنها وجود دارد.
در ديابت نوع دو، سلولهای سازنده هنوز ميتوانند تا حدی انسولين ترشح كنند؛اما يا مقدار آن كافی نيست و يا انسولين موجود، نميتواند وظيفه خود را به درستی انجام دهد و درواقع نوعی مقاومت نسبت به انسولين وجود دارد. از آنجاكه در اين نوع ديابت هنوز مقداری انسولين ترشح ميشود علائم واضح و مشخصی ممكن است وجود نداشته باشد به طوريكه، بيش از نيمی از بيماران؛ حتی متوجه بالا رفتن قند خون خود نميشوند. در ديابت نوع دو ممكن است در ابتدا نيازی به تزريق انسولين وجود نداشته باشد؛ لذا در گذشته به اين نوع ديابت، غيروابسته به انسولين می گفتند.

بی سرو صدا؛ امامخرب

ديابت نوع دو يك بيماری پيش رونده است كه بسيارآرام و خاموش پيشرفت می كند و ممكن است تا سالها هيچگونه علامتی نداشته باشد؛ اين در حالی است كه قندخون بالا است و بر همه قسمت های بدن تأثير بسيار بدی دارد. بيشتر بيماران معمولاً، به صورت اتفاقی و يا زمانی متوجه بيماری خود ميشوند كه يكی از عوارض دير رس بيماری بروز كرده است. در واقع آنچه بيمار را مجبور به مراجعه به پزشك می كند يكی از عوارض قلبی،كليوی، چشمی و يا زخم شدن اندام هاست كه به علت بالا بودن قند خون به مدت طولانی ايجاد شده است. به همين دليل توصيه ميشود همه افراد از سن سی سالگی، آزمايشات مربوط به قند خون را انجام دهند تا به محض ابتلا به ديابت، متوجه بيماری خود شده و از تأثيرات مخرب قند خون بالا بر قسمت های مختلف بدن جلوگيری كنند.

ديابت بارداری

ديابت بارداری به هر گونه اختلال سوخت و ساز مواد قندى گفته ميشودكه براى اولين بار در زمان باردارى اتفاق بيفتد و يا در طى باردارى تشخيص داده شود؛ بنابراين ممكن است خانمى در گذشته دچار بيمارى ديابت تشخيص داده نشده باشد و براى اولين بار در زمان باردارى متوجه وجود آن گردد. در بيشتر موارد،ديابت زمان باردارى بعد از زايمان ناپديد می شود؛ اما ممكن است بعدها مجدداً فرد به آن مبتلا گردد؛ بنابراين خانم هايى كه سابقه ديابت باردارى دارند بيشتر از افراد عادى جامعه در معرض خطر ابتلا به ديابت قندى هستند. با توجه به اينكه بالا بودن قندخون در دوران باردارى می تواند با عوارض متعدد براى جنين و مادرتوأم باشد توصيه می شود كه تمام خانم هاى باردار در اولين ويزيت از نظر وجود عوامل خطر زا براى ابتلا به ديابت مورد ارزيابى قرارگيرند و در صورت نداشتن بيمارى ديابت بين هفته 24 الی 28 باردارى تست تحمل گلوكزرا كه توسط پزشك معالج آنها توصيه می شود انجام دهند.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: