صدمات حین تولد در نوزاد

صدمات حین تولد در نوزاد

فرمت: pdf  تعداد صفحات:12

اهداف آموزشی

1. شرح علایم، نشانه، درمان و مراقبت در صدمات وارده به جمجمه نوزاد
2. بیان صدمات عصبی شایع نوزاد حین تولد
3. اشاره ای به شکستگی های ترقوه و بازو
4. خلاصه مراقبت های پرستاری از نوزاد متبلا به صدمات بافت نرم، اسکلتی و سیستم عصبی

کلید واژه ها

♦کاپوت سوکسیدانئوم
♦سفالوهماتوم
♦خونریزی داخل مغزی
♦فلج بل
♦آسیب عصب فرنیک
♦شکستگی استخوان ترقوه

آسیب های حین تولد

تعریف: به صدمات قابل اجتناب و غیرقابل اجتنابی اطلاق میشود که در طی وقوع زایمان به جنین وارد میشود. این صدمات،بیانگر صدمات فیزیکی وارده به طفل در حین تولد میباشد.

میزان بروز: اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهد که صدمات کشنده ی حین تولد در طی چند دهه ی گذشته کاهش یافته است. در آمریکا در سال 1981 ، صدمات زایمانی ششمین علت عمده مرگ و میر(23/8مرگ در هر 100000 تولد زنده)به شمارمیرفت. در سال 2002 نیز صدمات حین تولد، ششمین علت مرگ(23/5در 100000 موالید زنده)بود.میزان بروز اخیر آن1/84در هر 1000 تولد زنده گزارش شده است. علیرغم پیشرفت علم پزشکی زنان و مامایی، صدمات زایمانی هنوز یک عامل مهم ایجادکننده ی عوارض و بیماری ها در نوزادان محسوب میگردد، بنابراین پیشگیری از وقوع آنها در تأمین و حفظ سلامت نوزادمهم میباشد و بخش عمده این صدمات، قابل پیش بینی و پیشگیری هستند.

عوامل مستعدکننده برای وقوع صدمات حین تولد را میتوان به دو بخش عوامل مادری و عوامل جنینی تقسیم نمود.

عوامل مادری مثل:

• اختلال عملکرد رحم منتج به زایمان طولانی یا سریع
• عدم تناسب سری لگنی(CPD)
• سن کم تر از 16 سال یا بیش تر از 35 سال
• زایمان زودرس یا دیررس
• زایمان مشکل(دیستوشی)
• پرایمی گراویدا بودن
• چندقلویی

عوامل جنینی مثل:

• ماکروزومی جنین
• پرزانتاسیون غیرطبیعی
• آنومالیهای مادرزادی
• وقایع حین تولد
• مانیتورینگ داخلیFHRو گرفتن نمونه خون از سر جنین به منظور بررسی وضعیت اسید و باز
• استفاده از فورسپس،واکیوم و سزارین

شدت صدمات زایمانی عبارتند از:

• مینور که به آسانی در دوره نوزادی برطرف می شوند.
• متوسط که نیازمند درجاتی از مداخله درمانی هستند.
• ماژور که نیازمند مداخلات مختلف درمانی هستند و می توانند سلامت و حیات جنین را به طور جدی به خطر اندازند مثل شکستگی جمجمه.

انواع صدمات زایمانی عبارتند از:

• صدمات پوست سر و بافت نرم(scalp)شامل کاپوت سوکسیدانئوم، خونریزی ساب گالئال و سفالوهماتوم
• صدمات جمجمه(skull)مانند شکستگی خطی، شکستگی فرورفته
• صدمات داخل جمجمه ای(اینترا کرانیال)مانند هماتوم اپیدورال، هماتوم زیر سخت شامه، خونریزی زیرعنکبوتیه(ساب آراکنوئید)، کوفتگی مغز
• صدمات طناب نخاعی مثل صدمه شریان مهره ای و خونریزی داخل نخاعی
• صدمات شبکه های عصبی مثل بخش فوقانی شبکه براکیال(فلج ارب دوشن)، بخش تحتانی شبکه براکیال(فلج کلامپکه)،آسیب کل شبکه براکیال، آسیب شبکه کمری– خاجی و سندرم هورنر(ناشی از آسیب بخشی از سیستم سمپاتیک که ممکن است ناشی از سکته مغزی، تومور یا آسیب نخاعی و گاهی ایدیوپاتیک باشد. این سندرم به طور مشخص یک طرف صورت را درگیر می کند و باعث میوز، پتوز پلک و کاهش تعریق در سمت مبتلا می گردد.)
• صدمات اعصاب جمجمه ای و محیطی مانند فلج عصب رادیال، فلج عصب مدیان، فلج عصب سیاتیک، فلج عصب حلقی،فلج دیافراگماتیک و فلج عصب صورت
• صدمات اسکلتی مانند مولدینگ سر یا شکستگی ها مثل شکستگی استخوان ترقوه، بازو و ران نوزاد
• صدمات بافت های نرم بدن مانند اریتماتو شدن بافت، اکیموز، پتشی، خراشیدگی پوست، له شدگی نسوج، ادم باتکس واندام ها.

*پتشی ممکن است به دلیل فشار ناشی از بند ناف گردنی باشد.

*به منظور تمایز خونریزی پوستی از راش های پوستی و تغییر رنگ آن، پرستار می تواند با دو انگشت پوست را فشار دهد تارنگ پریده شود؛ از آنجا که خون خارج از عروق در بافت باقی می ماند، ناحیه پتشی و اکیموز دچار رنگ پریدگی نمی شود.

*در بعضی موارد تروما در حین سزارین یا اپی زیوتومی برای طفل بوجود می آید.

*دو مورد از رایج ترین صدمات حین تولد، خونریزی های داخل شبکیه ای و اسکلرال می باشند که ناشی از پارگی مویرگ هابه دلیل افزایش فشار داخل جمجمه(ICP)است که معمولاً ظرف 5 روز اول بعد از تولد بدون عارضه بهبود می یابد.

سفالوهماتوم

تعریف: نوعی خونریزی زیرپوستی و در زیر ضریع استخوان(ساب پریوست)است که از خطوط درزهای اطراف استخوان های مربوطه تجاوز نمیکند. به ندرت ممکن است یک شکستگی خطی جمجمه در زیر یک سفالوهماتوم دیده شود. به مرور زمان ممکن است سفالوهماتوم ارگانیزه و کلسیفیه شده و یک فرورفتگی مرکزی ایجاد شود.

نوزادان مبتلا به سفالوهماتوم و تورم زایمانی به هیچ نوع درمان خاصی نیاز ندارند. وقوع خونریزی حجیم در پوست سر ممکن است باعث هیپربیلروبینمی غیرمستقیم شود که نیازمند درمان فتوتراپی میباشد. خونریزی شبکیه و زیر ملتحمه شایع اما کوچک وفاقد اهمیت بوده و درمان خاصی نیاز ندارد.

کاپوت سوکسیدانئوم یا تورم زایمانی

تعریف: عبارت است از تورم منتشر و اغلب تیره رنگ در بافت نرم پوست سر که از خط میانی و حدود درزهای جمجمه عبورمیکند. در نوزادانی که با نمایش صورت متولد میشوند، ادم بافت نرم پلک ها و صورت پدیده ای معادل تورم زایمانی است،علت: تورم زایمانی ممکن است پس از زایمان طولانی در نوزادان ترم و نارس مشاهده گردد. دراز شدن شکل سر(خربزه ای شکل شدن) اغلب با کاپوت سوکسیدانئوم همراه است و در نتیجه ی فشار ناشی از روی هم قرار گرفتن استخوان های آهیانه وپیشانی بر درزهای مربوطه ایجاد میشود.

خونریزی ساب گالئال

معرفی: ساب گالئال، فضای بالقوه ای است که سطح داخلی اسکالپ را تشکیل می دهد و بالای پریوست استخوان ها قرار دارد.خونریزی در این قسمت که در زیر لایه های پوست اما بالای لایه خارجی استخوان ها اتفاق می افتد، به این نام خوانده می شود.این تورم می تواند در تمام اطراف جمجمه دیده شود و ممکن است گوش ها را کمی به سمت جلو براند. با توجه به میزان خونریزی ممکن است نیازمند نظارت دقیق و ترانسفیوژن خون(در موارد حاد)است.

*تعیین زودرس خونریزی حیاتی می باشد و اندازه گیری سریالی دورسر و مشاهده پشت گردن از نظر ادم و توده سفت ضروری است. تورم بافت سر، رنگ پریدگی، تاکیکاردی و افزایش دورسر ممکن است از جمله علایم زودرس این خونریزی باشندCTیاMRIمی توانند به تشخیص کمک کنند.

*کنترل نوزاد از نظر تغییرات سطح هوشیاری و کاهش هماتوکریت به منظور شناسایی زودرس مشکل، بسیار مهم می باشد.

طبقه بندی مولدینگ

• 0:سوچور قابل لمس
• 1:استخوانها با فشار جزئی انگشت جدا می شود.
• 2:استخوانها با فشار بیشتر جدا نمی شود.
• 3:استخوانها جدا نمی شوند.
• مولدینگ شدید که ممکن است منجر به پارگی سخت شامه و عروق زیر آن شود.

خونریزی داخل جمجمه ای

ممکن است محدود به ناحیه آناتومیکی خاص از مغز باشد؛ مثل ناحیه زیرسخت شامه، اطراف بطنی، داخلی بطنی، داخل پارانشیمی یا مخچه ای. خونریزی زیرسخت شامه ای(سابدورال)، همراه با تروماهای حین تولد دیده میشود. هماتوم سابدورال همیشه بلافاصله بعد از تولد ایجاد نمیشود. به مرور زمان گلبول های قرمز همولیز میشوند و به دلیل بالا بودن فشار اُنکوتیک ناشی از وجود پروتئین و آب به داخل ناحیه خونریزی کشیده میشود و در نتیجه ضایعه متسع شونده ای ایجاد میشود که علامت دارمی باشد. آنمی، استفراغ، تشنج و ماکروسفالی ممکن است در شیرخوار 2 تا 1 ماهه ی مبتلا به هماتوم سابدورال رخ دهد. وقوع خونریزی حجیم در زیرسخت شامه در دوره نوزادی ممکن است ناشی از پارگی ورید گالن و یا اختلال انعقادی ارثی نظیرهموفیلی باشد.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: