راهکار طبابت بالینی تشخیص و تدبیر درمانی سینوزیت

راهکار طبابت بالینی تشخیص و تدبیر درمانی سینوزیت

فرمت: pdf  تعداد صفحات:8

همه گیرشناسی

سینوزیت یکی از شایعترین مواردی است که پزشک عمومی به آن بر میخورد. اکثر موارد سینوزیت حاد به دلیل عفونتهای ویروسی مجاری تنفسی فوقانی به وجود می آیند و به ندرت سرماخوردگی با سینوزیت باکتریایی عارضه دار میشود. به طور متوسط هر بزرگسال 3 تا 4 بار در سال سرما میخورد، در حالیکه سرماخوردگی برای هر کودک 6 تا 10 بار در سال روی میدهد. تقریباً0/5 تا 2% از سرماخوردگیها و بیماریهای شبیه آنفلوآنزا در بزرگسالان به وسیله ی سینوزیت حاد باکتریایی عارضه دار میشوند. تشخیص سینوزیت باکتریایی چالش برانگیز است و ازآنجایی که رینوسینوزیت ویروسی 200 برابر آن اتفاق میافتد بسیار پراهمیت میباشد.

تعاریف

-سینوزیت: التهاب یک یا تعداد بیشتری از حفرات سینوسهای پارانازال است که علت آن میتواند آلرژی، ویروس، باکتری و ندرتا قارچ باشد.
-سینوزیت حاد: سینوزیتی است که کمتر از 4 هفته طول بکشد.
-سینوزیت راجعه: حداقل 4 دوره سینوزیت حاد در سال که مدت هر یک حداقل 10 روز باشد و بین دوره های علائمی وجود نداشته باشد.
-سینوزیت مزمن: سینوزیتی است که چه با درمان، چه بدون درمان 12 هفته یا بیشتر طول بکشد.
-رینیت: التهاب مخاط بینی است. شایعترین علت آن آلرژی یا ویروس میباشد.
-رینو سینوزیت: التهاب مخاط بینی و آستر سینوسها میباشد. شایع ترین علت آن نیز آلرژی یا ویروس است.

توجه: رینیت و رینوسینوزیت اغلب اشتباهاً به عنوان سینوزیت تشخیص داده میشوند.

عوامل مستعد کننده

سینوزیت باکتریایی اغلب مولتیفاکتوریال است ولی شایعترین عوامل مستعدکننده آن، عفونتهای ویروسی مجاری تنفسی فوقانی و آلرژی هستند. به طور کلی 5 عامل به عنوان موارد مستعدکننده سینوزیت شناخته شده اند:

1. بیماریها (عفونتهای تنفسی، رینیت آلرژیک، فیبروز کیستی، ضعف ایمنی، سندرم وگنر و سندرم کارتاژنر)
2. محرکها (دود سیگار، آلودگی هوا، کلر)
3. عوامل آناتومیک (انحراف سپتوم بینی، هیپرتروفی آدنوییدال، مژکهای بدون تحرک، پولیپ، تومور و جسم خارجی)
4. داروها (استفاده بیش از حد از داروهای ضداحتقان و سوء مصرف کوکایین)
5. تروما (جراحیهای دندان و شیرجه زدن)

توصیه ها

این راهکار طبابت بالینی مطابق با جدیدترین یافته های علمی و پژوهشی است؛ با این حال، تمامی روشهای درمانی موجود را در بر نمی گیرد و نیز رد کننده ی سایر روشهای درمانی نیست. توصیه های موجود به منظور ایجاد چارچوبی یکپارچه در بررسی و درمان بیماران فراهم آورده شده است و قضاوت نهایی در مورد فرایند های تشخیصی و درمانی باید با توجه به شرایط ویژه هر بیمار توسط پزشک اتخاذ شود.

اقدامات و بررسیهای تشخیصی

• تشخیص سینوزیت باکتریایی بر اساس شرح حال بیمار و معاینه انجام میگیرد.
• اگرچه استاندارد طلایی برای تشخیص، آسپیراسیون محتویات سینوس میباشد، ولی به دلیل اینکه این اقدام تهاجمی است، کاربردی نمی باشدو بطور روتین توصیه نمیگردد.
• کشت نازال نازو فارنجیال بدلیل ارتباط ضعیف با پاتوژنهای سینوس توصیه نمیگردد.
• تمایز سینوزیت باکتریایی از عفونت ویروسی مجاری تنفسی فوقانی عمدتاً با توجه به طول مدت و شدت علایم مشخص میشود.
• رینوسینوزیت ویروسی 200 بار شایع تر از سینوزیت باکتریایی است.
• سینوسهای ماگزیلاری و اتمویید در شیرخواران و کودکان وجود دارند. سینوس فرونتال در کودکان زیر سن مدرسه وجود ندارد.

شرح حال

سینوزیت حاد به صورت اولیه با درد روی ناحیه دچار عفونت با یا بدون سردرد تظاهر مییابد بیمار ممکن است عفونت مجاری تنفسی فوقانی مرتبط با سینوزیت نیز داشته باشد. تندرنس مرتبط با سینوسهای ماگزیلاری و فرونتال در قدام مشخص میشود، در حالیکه در سینوسهای اتمویید خلفی و اسفنویید سردردهای بایتمپورال یا ورتکس وجود دارد که میتواند دو طرفه و مرتبط با تب و بیحالی باشد. بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن به صورت تیپیک از ترشحات پشت حلق و گرفتگی بینی همراه با درد صورت شکایت دارند.علایم میتواند درد میگرن تیپیک یا آتیپیک، بیماری دندانها و سردردهای تنشی را تقلید کنند. سینوزیت حاد میتواند بر روی سینوزیت مزمن سوار شود و گاهی اوقات به این نتیجه رسیده میشود که این بیماران پان سینوزیت دارند.

معاینه

مشاهده صورت باید بر جستجوی ادم پره اوربیتال یا تورمهای دیگر صورت متمرکز شود. بعضی از اوقات هنگامی که صورت را لمس می کنیدمتوجه تندرنس می شوید. از آنجایی که عوارض اوربیتال محمتل هستند، ارزیابی تغییر در حرکات چشم و حدت بینایی ضروری می باشد. درمعاینه، مخاط بینی با استفاد از یک اسپکولوم کوتاه و عریض که بر روی اوتوسکوپ سوار می شود، بررسی شود. برای دیدن بهتر حفره خلفی بینی، استفاده از یک داروی وازوکنستریکتیو موضعی کمک کننده می باشد.

یافته های رینوسکوپی قدامی که مطرح کننده سینوزیت باکتریایی هستند:

• مخاط بینی ارتیماتو
• ترشحات چرکی
• چرکی که از مه آتوس میانی خارج میشود.
• آنومالیهای آناتومیک مستعد کننده (مانند پولیپ، انحراف سپتوم بینی و …)

-5 تا 10 درصد از سینوزیتهای باکتریایی ثانویه به پوسیدگیهای دندانی هستند. بنابراین دندانها باید بوسیله یک آبسلانگ از نظر وجودتندرنس معاینه شوند.

-غدد لنفاوی گردنی معمولاً به طور چشمگیری بزرگ یا دردناک نمیشوند. تنفس بدبو (در غیاب فارنجیت، بهداشت بد دندان، یا جسم خارجی در بینی ) میتواند مطرح کننده سینوزیت باکتریایی باشد.

-در اکثر کودکان زیر 10 سال ترکیبی از شرح حال و معاینه برای تشخیص دقیق سینوزیت باکتریایی لازم است. یافته های معاینه شامل ترشحات چرکی بینی، توربینتهای هیپرتروفیه بینی و گه گاه پولیپ داخل بینی میشوند. پولیپ عمدتاً همراه با آلرژی یا فیبروز کیستیک دیده میشود.

در معاینه فردی که مشکوک به سینوزیت است به موارد زیر دقت کنید:

صورت

• تورم و یا اریتم در ناحیه علامت دار
• تندرنس در لمس یا دق سینوسهای پارانازل

توجه: ترانس ایلومیناسیون سینوسها ارزش کمی در بیماران بزرگسال دارد ودر کودکان هیچ گونه ارزش تشخیصی ندارد.

بینی

• ترشحات چرکی
• اریتم و تورم مخاط بینی
• آنومالیهای آناتومیک (انحراف سپتوم، پولیپ، توربینتهای بزرگ)
• اجسام خارجی

توجه: بینی باید یک اسپکولوم کوتاه و عریض بر روی اتوسکوپ معاینه شود.

دهان و حلق

• ترشح پشت حلق
• تندرنس دندانها
• گوش
• اوتیت میانی همزمان در کودکان

گردن

• لنفادنوپاتی

چشم

• ادم پره اوربیتال

توجه: در اختلال عملکرد عضلات اکسترااوکولار یا کاهش حدت بینایی ارجاع فوری بیمار ضروری می باشد.

توجه: درد صورت به تنهایی برای سینوزیت باکتریایی تشخیصی نمیباشد.

اقدامات تشخیصی

• کشت نازال یا نازو فارنجیال به دلیل ارتباط ضعیف با پاتولوژنهای سینوسها توصیه نمیشود.
• تصویربرداری سینوسها با اشعهX یا CT اسکن در تشخیص سینوزیت به طور روتین توصیه نمیشود.
• رادیوگرافی با اشعهX در کودکان توصیه نمیشود؛ همچنین در بزرگسالان ممکن است تنها نقش بسیار محدودی در تأیید تشخیص بالینی داشته باشد.
• MRI برای تشخیص سینوزیت کمک کننده نمیباشد.
• بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن را از نظر آلرژی بررسی کنید.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: