راهنمای مراقبت و كنترل بيماری آنفلوانزا

راهنمای مراقبت و كنترل بيماری آنفلوانزا

فرمت: pdf  تعداد صفحات:164

مقدمه

كلمه آنفلوانزا از زبان ايتاليايی در قرن پانزدهم به معنای ”تأثير ستارگان“گرفته شده است. در طی قرن بيستم سه پاندمی بزرگ و يك شبه پاندمی روی داده است. اولين مورد پاندمی در سال 1918و1919 به نام آنفلوانزای اسپانيايی (A(H1N1 با ميزان مرگی در وحدود 20 تا 40 ميليون در كل دنيا روی داد و پس از آن آنفلوانزای آسيايی ناشی از نوع(A(H2N2 در سال 1957 شروع شد. پاندمی سوم با زير گونهA(H3N2) و معروف به آنفلوانزای هنگ كنگی در سال 1968 اتفاق افتاد و آنفلوانزای روسی ناشی از نوع (A(H1 N1 در سال1977بروز كرد.

طی پاندمی آسيايی و هنگ كنگی تمام گروه های سنی درگير بوده اند. ميزان بالای مرگ و مير به خصوص در گروه سنی بالاتر از 65 سال، اتفاق افتاد. افزايش مرگ و مير، همچنين در كسانی كه بيماری زمينه ای طبی مثل بيماری های قلبی ريوی داشته اند،مشاهده شده است.

وقتی پاندمی واقعی ويروس در حال شكل گيری است،ممكن است قبل از هجوم نهايی ويروس جديد،موج های متعددی از طغيان ها با يك دوره زمانی 6 تا 9 ماهه وجود داشته باشد.اين موضوع دلالت بر اين دارد كه برنامه های پيشگيری شامل تهيه واكسن ها و داروهای ضد ويروسی،جهت اين موج های ثانويه نسبت به موج های اوليه می تواند به نسبت بيشتری كاربرد داشته باشد،هر چند كه در برنامه ريزی برای پاندمی ها بايستی احتمال گسترش بسيار وسيع از كانون اوليه فعاليت به علت افزايش مسافرت های بين المللی مد نظر باشد.در هر پاندمی ممكن است تهاجم به سطوح مختلفی از گروه های سنی جامعه صورت پذيرد.خوش خيم ترين پاندمی وقتی بود كه نوع ويروس(A(H1N1 سال 1918،بدليل نامعلوم مجدداً در سال 1997 ظاهر شد واكثر كودكان و نوزادان را تحت تأثير قرار داد.

در سال 1918 ،بالغين(سنين 20 تا 50 سال)به طور وسيعی تحت تأثير قرار گرفتند.پاندمی سال های 1957 و 1968تمام سنين را متأثر ساخته و با ميزان وسيعی از مرگ و مير در گروه سنی بالای 65 سال و افراد سايرگروه هاي سنی مبتلاء به بيماری زمينه ای همراه بوده است. حتی در زمانی كه ميزان بروز آنفلوانزا كم بوده آنفلوانزاباعث 3000 تا 4000 مورد مرگ در سال در انگليس گرديده است. در فاصله سال های 1972 تا 1995 در 5 اپيدمی بالغ بر 20000 مورد مرگ روی داده است و بيش از 90 درصد اين مرگ ها در افراد مسن بوده است. تقريباًساليانه 110000 مورد بستری مرتبط با بيماری آنفلوانزا در امريكا صورت می پذيرد.

بهرحال، نگرانی فعلی در مورد پاندمی های آينده، شامل اين حقيقت است كه ظهور مسافرت های هوايی ممكن است گسترش گونه جديد ويروس را تسريع نمايد.در بين انواع ويروس های آنفلوانزا، نوعAقابليت ايجاد زير گروه هاي جديد را دارد و اين نوع  ويروس علاوه برانسان توانايی ايجاد بيماری در برخی حيوانات از جمله پرندگان و اسب ها را نيز دارد. انواع B و ويروس C وآنفلوانزا تنها در انسان قابليت ايجاد بيماری را دارند. پاندمی های جديد از ويروس های موجود در پرندگان آبی (به طور عمده ارد ك ها) ناشی شده است.

به نظر می رسد قابليت ايجاد يك زير گروه جديد ويروس آنفلوانزای نوع A ريشه در توانايی آن در ايجاد بيماری در حيوانات دارد و تركيبات ژنتيك جديد در حيوانات ميزبان منجر به ايجاد زير گروه های جديد ويروس باويژگی های خاص خود می گردد و از آنجاييكه سيستم ايمنی جمعيت های انسانی توانايی مقابله با اين ويروس جديد را ندارندعفونت با سرعت بسيار زيادی گسترش يافته و در مدت زمان كوتاهی می تواند منجر به همه گيری جهانی گردد.

آثار و شواهد پاندمی انفلوانزای اسپانيايی در ايران:

بر اساس اسناد بدست آمده كه در كتاب قحطی بزرگ و مرگ ومير درايران مطرح گرديده است در سالهای 1919-1917 (1298-1296 هجری شمسی) با ورود بيماری انفلوانزای اسپانيايی به ايران در حدود نيمی ازساكنين مناطق آلوده فوت نموده اند.محمد علی جمال زاده ،شاهد عينی،در كتاب فوق ، اين مصيبت را بدين گونه وصف نموده است:اواخر جنگ جهانی بود كه اواسط يك شب تاريك و مخوف سه سوار ترسناك كه هريك شمشير و شلاقی بدست داشتنداز محدوده شهر”شيراز”گذشتند و وارد آن شدند.يکی از آنها “قحطی”،ديگری “انفلوانزای اسپانيايی” و ديگری “وبا” بود.طبقات ضعيف تر جامعه پير وجوان مانند برگ های پاييزی در اثر حمله اين سواران بی رحم فروريختند.در هر گوشه و کناراجسادمردگان بی صاحب پراکنده بود.بازارها و مغازه ها خالی و تعطيل بود.نه دکتر و نه پرستار و نه دارو،هيچ يک موجود نبود.

بر اساس گزارش های ژنرال سايکس(منبع فوق الاشاره) وضعيت بدين گونه توصيف شده است:حمله مخوف انفلوانزا هم فاتحان و هم مغلوبان را از پا انداخت.از جمعيت ٥٠٠٠٠ نفری شيراز ١٠٠٠٠ نفر جان خود را از دست دادندصدها نفر از مردم در کمال نااميدی در مساجدازدحام می کردند و در همانجا جان خود را از دست می دادند.نقطه ديگری از ايران که در آن انفلوانزا به طور همزمان شدت يافته بود شهر قزوين بود.

اصطلاحات

مراقبت:مراقبت به معنی جمع آوری مداوم و منظم اطلاعات مرتبط به يك واقعه بهداشتی و تجزيه و تحليل آن و انجام مداخله مناسب به منظور تغيير در روند واقعه بهداشتی مورد نظر می باشد.

مراقبت ديده ور:مراقبت ديده ور به معنای جمع آوری اطلاعات از نمونه های تصادفی يا غيرتصادفی می باشد.اين مراقبت به منظور تشخيص زود هنگام موارد بيماری يا بدست آوردن اطلاعات مشخص در خصوص رونديك بيماری يا رويداد بهداشتی به عنوان شاخص اطلاعات انجام می گيرد.

طغيان:طغيان افزايش مقطعی در بروز يك بيماری می باشد.

اپيدمي (همه گيری):وقوع بيشتر از حد انتظار طبيعی موارد يك بيماری يا يك رفتار بهداشتی خاص ياحوادث مرتبط به بهداشت در يك جامعه يا منطقه را اپيدمی می نامند.

پاندمی (جهان گيری):كلمه پاندمی بيانگر يك اپيدمی است كه تمامی جمعيت جهان را درگير نمايد.

افراد در معرض خطر:به افرادی كه بروز بيماری در آنان باعث عواقب و عوارض بسيار سنگين و شديد می گردد افراد در معرض خطر می گويند.

افراد در معرض تماس:به افرادی كه بنا به دلايلی (از جمله شغل ،فاميل بودن ) بيشتر در معرض ابتلا به بيماری (تماس مستقيم يا تماس غير مستقيم ) قرار می گيرند افراد در معرض تماس گفته می شود.

ادامه مطلب رابادانلود فایل پیوستی مشاهده کنید: